Przed rozpoczęciem każdej nowej pięcioletniej kadencji komisarzy UE i posłów do Parlamentu Europejskiego szefowie państw i rządów wszystkich krajów UE spotykają się ze sobą na posiedzeniu Rady Europejskiej, aby ustalić oficjalne priorytety polityczne Unii.
Wszystkie te priorytety zostają zebrane w programie strategicznym, który nadaje kierunek pracom instytucji UE i określa, w jaki sposób należy zrealizować wyznaczone priorytety.
Ten strategiczny program jest również podstawą dla priorytetów politycznych, jakie wyznacza sobie na swoją własną kadencję Komisja Europejska, zgodnie z jej wytycznymi politycznymi. Priorytety te określają ogólnie główne kierunki polityki i działania, na których Komisja zamierza się skupić, aby osiągnąć swoje cele polityczne.
Strategiczny program jest realizowany wspólnie przez instytucje UE i rządy krajów UE.
Po ustaleniu priorytetów Komisji przez kandydata na przewodniczącego zostają one:
- przedstawione całemu Parlamentowi Europejskiemu (na posiedzeniu plenarnym)
- przełożone na konkretne deklaracje celów dla każdego kandydata na komisarza i przedstawione właściwej komisji Parlamentu.
Te wytyczne polityczne stanowią podstawę dla rocznych programów prac Komisji. Przedstawia się w nich inicjatywy, które mają na celu realizację wyznaczonych priorytetów przez kolejne 12 miesięcy.
Przygotowanie programów prac rozpoczyna się od corocznego orędzia o stanie Unii i przedstawianego równolegle listu intencyjnego.
Stanowią one impuls do rundy rozmów z Parlamentem i Radą UE na temat priorytetów na następny rok. Jednocześnie Komisja wysłuchuje opinii Europejskiego Komitetu Regionów i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego.
Po przyjęciu programu prac Komisji Komisja, Parlament i Rada wydają wspólną deklarację w sprawie priorytetów UE, aby umożliwić szybkie działania i zapewnić nacisk polityczny na realizację tych priorytetów.
Aby umożliwić planowanie długoterminowe, na początku obecnej kadencji, w 2020 r., te trzy instytucje UE po raz pierwszy przyjęły również wspólne konkluzje w sprawie celów i priorytetów politycznych na cały cykl legislacyjny (trwający do 2024 r.).
Inne priorytety
Równolegle do priorytetów wspomnianych powyżej inne instytucje UE często ustalają swoje własne priorytety odzwierciedlające ich stanowiska.
Prezydencja Rady Unii Europejskiej
Co sześć miesięcy kolejne państwo członkowskie przejmuje rotacyjną prezydencję w Radzie UE. Jego zadaniem jest wtedy pełnienie roli bezstronnego mediatora, który nadaje kierunek dyskusjom w Radzie – prowadzonym z udziałem wszystkich krajów UE – na temat prawodawstwa unijnego.
Każda prezydencja określa własne priorytety. Priorytety te wynikają z pilnych w danym momencie kwestii na poziomie Unii, a ich ogólnym celem jest wzmocnienie UE i propagowanie jej wartości.
Więcej na temat priorytetów obecnej prezydencji Rady UE
Parlament Europejski – grupy polityczne
Zdecydowana większość spośród 705 europosłów należy do jednej z obecnych siedmiu grup politycznych, zorganizowanych według partii, a nie narodowości.
Każda grupa polityczna ustala własne priorytety, które są odzwierciedleniem kwestii uznanych przez jej wyborców za najważniejsze.
Przed każdym głosowaniem na posiedzeniu plenarnym grupy polityczne analizują sprawozdania sporządzone przez komisje parlamentarne i składają do nich poprawki.
Stanowisko przyjęte przez daną grupę polityczną jest wynikiem dyskusji w jej ramach. Posłowie do PE nie mogą zostać zmuszeni do głosowania w określony sposób.
