Na príomhnithe a baineadh amach
Ó bhí 1957 ann, is iomaí rud iontach atá bainte amach ag an Aontas dá shaoránaigh ar fud an domhain, cuir i gcás:
- mór-roinn a mhaireann faoi shíocháin
- saoirse dá shaoránaigh maireachtáil, staidéar nó obair a dhéanamh in áit ar bith san Aontas
- an margadh aonair is mó ar domhan
- cúnamh cabhrach agus forbartha le haghaidh na milliún daoine ar fud an domhain
An tsíocháin agus an chobhsaíocht
A bhuí leis an Aontas Eorpach bhí níos mó ná leathchéad bliain de shíocháin, de chobhsaíocht agus de rathúlacht san Eoraip. Tá ról tábhachtach aige freisin sa taidhleoireacht agus oibríonn sé chun na tairbhí sin a chur chun cinn ar fud an domhain, mar aon leis an daonlathas, saoirsí bunúsacha agus an smacht reachta.
- In 2012 bronnadh Duais Nobel na Síochána ar an Aontas as an méid a baineadh amach sa réimse sin.
70 bliain den bhuansíocháin
- Is ar an taidhleoireacht agus ar an urraim do rialacha idirnáisiúnta atá comhbheartas eachtrach agus slándála an Aontais bunaithe, agus is comhbheartas é atá dírithe ar choinbhleachtaí a réiteach agus ar an gcomhthuiscint idirnáisiúnta a chothú.
Margadh aonair
Is é an margadh aonair príomhinneall eacnamaíoch an Aontais. Fágann sé go mbíonn saorchúrsaíocht ar fud na mór-roinne ann maidir leis an gcuid is mó d’earraí, do sheirbhísí, d’airgead agus do dhaoine.
Is cinnte gurb éasca ná riamh anois taisteal ar fud na hEorpa – tá an ceart ag gach saoránach den Aontas staidéar, obair a dhéanamh nó dul ar scor in aon Bhallstát eile. Mar náisiúnach den Aontas, tá sé de dhualgas ar gach Ballstát caitheamh leat ar an gcaoi chéanna a gcaitheann siad lena gcuid saoránach féin a mhéid a bhaineann le fostaíocht, slándáil shóisialta agus cáin.
- An euro – baineann níos mó ná 340 milliún saoránach den Aontas úsáid as an euro agus is a bhuí leis nach bhfuil ann a thuilleadh do luaineacht san airgeadra ná costais maidir le malartú airgid. Freisin, neartaigh sé an margadh aonair, rud atá chun tairbhe dúinn ar fad.
- Seirbhísí teileafóin agus digiteacha – ní bhaineann costas breise le d’fhón ná seirbhísí ar líne a úsáid ar fud an Aontais a thuilleadh i ngeall gur cuireadh deireadh le rialacha fánaíochta.
Cearta agus cosaintí na saoránach
Leis an gConradh ar an Aontas Eorpach bronntar réimse leathan ceart ar shaoránaigh den Aontas agus orthu siúd a bhfuil cónaí dlíthiúil ann, ar cearta iad atá cumhdaithe san iliomad réimsí i ndlí an Aontais.
An Chairt um Chearta Bunúsacha
Is sa Chairt a bhailítear le chéile na cearta pearsanta, sibhialta, polaitiúla, eacnamaíocha agus sóisialta uile atá ag daoine laistigh den Aontas.
Cearta fostaíochta
Tá teacht ag gach duine a oibríonn san Aontas ar chearta íosta a bhaineann le sláinte agus sábháilteacht ag an obair, cuir i gcás; comhdheiseanna; cosaint in aghaidh gach cineáil idirdhealaithe; agus dlí an tsaothair.
Cearta digiteacha
Tá seasamh láidir tógtha ag an Aontas chun cearta aonair agus sonraí pearsanta a chosaint sna dlíthe a bhaineann le cosaint sonraí agus príobháideachas chun a chinntiú go bhfuil níos mó smachta againn ar ár sonraí pearsanta.
Cearta tomhaltóirí
Is féidir le tomhaltóirí an Aontais a bheith lánmhuiníneach as go bhfaighidh siad a gcuid airgid ar ais i gcás ina dtógann siad earraí nach bhfuil uathu ar ais agus go bhfaighidh siad aisíocaíocht má bhíonn orthu dul i ngleic le moilleanna inseachanta nó cealuithe agus iad ag taisteal.
Na caighdeáin is gá d’earraí a chomhlíonadh i siopaí an Aontais, tá siad i measc na gcaighdeán is déine ar domhan i dtaca le cáilíocht agus sábháilteacht.
Gnó, fás agus trádáil
Is é an tAontas Eorpach an bloc trádála is mó ar domhan. Is é an t-easpórtálaí is mó ar domhan é ó thaobh earraí monaraithe agus seirbhísí de, agus is é an margadh iompórtálacha is mó é ag bhreis agus 100 tír.
Bhí an tsaorthrádáil idir na Bhallstáit ar phrionsabail bhunaidh an Aontais Eorpaigh. Agus is mar gheall ar an margadh aonair is féidir an tsaorthrádáil sin a dhéanamh. Lasmuigh dá chuid teorainneacha, tá an tAontas Eorpach tiomanta an trádáil dhomhanda a liobrálú freisin.
Gnó
Cinntíonn rialacha an Aontais, agus an tacaíocht a chuireann an tAontas ar fáil do ghnólachtaí beaga, gur gá do chuideachtaí móra a gcion féin den cháin a íoc. Ar an gcaoi sin, cinntíonn an tAontas go bhfuil tú cosanta ar mhíbhuntáistí an domhandaithe. Is féidir leis an Aontas cuidiú leat má caitheadh leat go héagórach mar úinéir gnólachta.
Is féidir le cláir rathúla de chuid an Aontais, cuir i gcás Erasmus+, cuidiú leat chun oiliúint a fháil agus gach deis a thapú i dtaca le do ghairm bheatha.
Trádáil
Trí ghníomhú i dteannta a chéile d’aon ghuth in ionad le straitéisí trádála ar leithligh, tá seasamh láidir ag an Aontas ar an leibhéal domhanda.
Is é an tAontas atá ar thosach an tslua a mhéid a bhaineann leis an trádáil dhomhanda. I ngeall ar a oscailte is atá ár gcleachtas trádála, is é an tAontas an gníomhaí is mó i dtaobh trádáil dhomhanda de agus is iontaofa an comhpháirtí é le gnó a dhéanamh.
Síníodh an comhaontú sin in 2018 agus, a bhuí leis, is éasca atá sé do ghnólachtaí an Aontais níos mó a easpórtáil chuig Singeapór, sin agus cuidíonn sé chun cearta daoine a chosaint ag an obair, an comhshaol a chosaint agus osclaíonn sé margaí Shingeapór do chuideachtaí an Aontais le haghaidh seirbhísí agus conarthaí rialtais.
Caighdeáin cáilíochta bia agus caighdeáin chomhshaoil
Bíonn dlúthchomhar idir na Ballstáit agus, mar gheall air sin, tá cuid de na caighdeáin cháilíochta is airde ar domhan ag ár mbia agus ár gcomhshaol.
Bia
Tá sé mar aidhm ag gach dlí agus caighdeán de chuid an Aontais sláinte a chosaint san earnáil talmhaíochta agus in earnáil an bhia. Cumhdaíonn corpas cuimsitheach de dhlí uile-Aontais slabhra iomlán an táirgthe agus na próiseála bia laistigh den Aontas Eorpach, mar aon le hearraí iompórtáilte agus easpórtáilte.
an comhshaol
Tá cuid de na caighdeáin chomhshaoil is airde ar domhan forbartha ag an Aontas. Le beartas an Aontais, féachtar leis na rioscaí don aeráid, don tsláinte agus don bhithéagsúlacht a íoslaghdú.
Taidhleoireacht agus forbairt idirnáisiúnta
Is láidre guth na mBallstát i dteannta a chéile ar an leibhéal domhanda ná 27 mBallstát aonair, ar mhéideanna éagsúla, ag gníomhú astu féin. I dteannta a chéile, is iad institiúidí an Aontais agus na rialtais náisiúnta na deontóirí is mó ar domhan maidir le cúnamh forbartha agus oibríonn siad i gcomhar le chéile chun dea-rialachas a chur chun cinn, an t-ocras a chomhrac agus acmhainní nádúrtha a chaomhnú.
Taidhleoireacht agus slándáil
Trí thacaíocht pholaitiúil, phraiticiúil agus eacnamaíoch a thabhairt, tá ról ríthábhachtach glactha ag an Aontas i gcothú na síochána sna Balcáin Thiar ó bhí na cogaí san Iúgslaiv ann. Sampla amháin is ea an t-idirphlé idir an tSeirbia agus an Chosaiv a d’éascaigh an tAontas, agus as ar eascair margadh fíorshuntasach a rinneadh in Aibreán 2013 agus atá á chur chun feidhme faoi láthair le tacaíocht ón Aontas.
Cearta an duine
Tá treoirlínte beartais um chearta an duine forbartha ag an Aontas, treoirlínte a chlúdaíonn réimsí amhail pionós an bháis, céasadh, agus saoirse chun tuairimí a nochtadh, idir as líne agus ar líne. Leis an Ionstraim Eorpach i gcomhair Daonlathais agus Chearta an Duine (EIDHR) de chuid an Aontais, cuirtear tacaíocht ar fáil chun feabhas a chur ar an meas atá ar chearta an duine agus ar shaoirsí bunúsacha sna tíortha agus sna réigiúin inar mó is baol dóibh.
Cabhair dhaonnúil
Cuireann an tAontas cúnamh ar fáil do thíortha agus do dhaonraí laistigh den Eoraip agus ar an gcoigríoch araon nuair a bhíonn tubaistí móra ann nó géarchéimeanna daonnúla. Le chéile, is iad an tAontas agus a Bhallstáit an deontóir cabhrach daonnúla is mó ar domhan. Gach bliain, cuireann an tAontas bia, dídean, cosaint, cúram sláinte agus uisce glan ar fáil do níos mó ná 120 milliún íospartach tubaistí agus coinbhleachta i mbreis agus 80 tír.
Cabhair, forbairt agus taidhleoireacht sa chleachtas
Oibríonn an tAontas i gcomhar le rialtais i 150 tír chomhpháirteacha ar fud an domhain atá i mbéal forbartha, agus leis an tsochaí shibhialta agus eagraíochtaí idirnáisiúnta freisin.
Mar shampla, cuireann an tAontas cineálacha éagsúla cúnaimh agus cabhrach forbartha ar fáil i Háítí chun cuidiú leis an tír athléimneacht a fhorbairt, laigí struchtúracha a réiteach agus faoiseamh gearrthéarmach a thabhairt do na daoine is leochailí. Ó bhí 1994 ann tá cabhair dhaonnúil dar luach níos mó ná €419 milliún curtha ar fáil ag an Aontas do Háítí chun:
- rochtain a chinntiú ar sheirbhísí sláinte tarrthála
- dídean éigeandála a dháileadh i gcampaí agus ar theaghlaigh óstacha
- rochtain a chinntiú ar uisce agus ar shaoráidí sláintíochta
- bia a dháileadh
- méadú ar mhíchothú, ráigeanna eipidéimí agus corraíl shibhialta fhéideartha a chosc
- leochaileacht i gcampaí a laghdú
- córais réamhrabhaidh a chur ar bun agus ionaid dídine agus infreastruchtúr a neartú i gcoinne hairicíní, tuillte agus guaiseacha nádúrtha eile athfhillteacha.
