De EU heeft indrukwekkende zaken verwezenlijkt voor haar burgers en voor de wereld:
- de vrijheid om overal in de EU te gaan wonen, studeren of werken
- welvaart dankzij ’s werelds grootste eengemaakte markt en een gemeenschappelijke munt
- groei dankzij ’s werelds grootste handelsblok
- bescherming van fundamentele, digitale, sociale, economische en andere rechten van burgers
- reizen zonder grenzen dankzij het Schengengebied
- pionierswerk in de strijd tegen klimaatverandering, in milieubescherming en duurzame energie
- bescherming van de gezondheid van burgers tegen lokale en mondiale bedreigingen en door voedselveiligheid
- steun en solidariteit in tijden van nood ten gevolge van natuurrampen, economische crisissen of een pandemie
- vrede in de EU en stabiliteit gedurende meer dan 70 jaar
- eenheid in een groter Europa dankzij de uitbreiding van de EU
- hulp en ontwikkelingsbijstand voor miljoenen mensen overal ter wereld
Eengemaakte markt
De EU zorgt voor welvaart dankzij haar belangrijkste economische motor, de eengemaakte markt. Hierdoor kunnen goederen, diensten, geld en personen bijna overal op het continent vrij circuleren zonder technische, wettelijke en bestuurlijke belemmeringen. Voor bedrijven wordt het gemakkelijker om zaken te doen en consumenten kunnen geld besparen.
Voordelen voor mensen
Het is eenvoudig geworden om in Europa rond te reizen – alle EU-burgers hebben het recht om te wonen, te studeren, te werken of van hun pensioen te genieten in eender welk land van de EU.
Als EU-burger moet u in elk EU-land voor wat betreft werk, sociale zekerheid en belastingen precies dezelfde behandeling krijgen als de eigen bewoners.
Hier volgen enkele voorbeelden van verwezenlijkingen die door de eengemaakte markt mogelijk zijn gemaakt:
- Voordelen voor de consument Een van de grootste voordelen van de eengemaakte markt zijn lagere prijzen en een grotere keuze. Aangezien er geen tarieven of handelsbelemmeringen tussen EU-landen bestaan, kunnen bedrijven hun producten en diensten zonder extra kosten over de grenzen heen verkopen. Dit leidt tot meer concurrerende prijzen. Daarnaast zorgt de wetgeving inzake consumentenbescherming ervoor dat burgers in de hele EU dezelfde rechten genieten, waaronder het recht om binnen 14 dagen onlineaankopen terug te sturen alsmede garanties voor gebrekkige goederen. Eerlijke regels voor prijsstelling voorkomen prijsdiscriminatie en zorgen ervoor dat mensen in het ene land geen oneerlijk hogere prijzen betalen dan in een ander land.
- Telefoon- en digitale diensten U kunt uw telefoon- en digitale diensten zonder extra kosten in de hele EU gebruiken dankzij de afschaffing van de roamingregels.
- Overal dezelfde lader Nieuwe regels zorgen ervoor dat u uw mobiele telefoon en andere elektronische apparaten met slechts één soort oplader kunt opladen. Dit is niet alleen gemakkelijker, u veroorzaakt ook minder elektronisch afval.
- Energierendement van producten Dankzij de energielabels van de EU kunt u zien hoeveel energie en water een apparaat gebruikt. Regels inzake ecologisch ontwerp zorgen er ook voor dat huishoudtoestellen zoals koelkasten en wasmachines energie-efficiënter worden, en dat bespaart energie en geld.
Baten voor bedrijven
De eengemaakte markt helpt bedrijven, met name kleine ondernemingen, investeringen aan te trekken, zodat zij in de EU en wereldwijd kunnen groeien. Bedrijven zijn ook beschermd tegen mogelijke schokken in hun toeleveringsketens want het wordt voor hen eenvoudiger om nieuwe leveranciers en partners te vinden. Op die manier hielp de eengemaakte markt landen om solidair samen te werken en problemen zoals de COVID-19-pandemie te overwinnen. Hierdoor konden Europese landen levensreddende vaccins leveren, een transnationaal herstelplan lanceren en het voortouw nemen bij de wereldwijde respons op de pandemie.
De EU werkt aan de versterking van het concurrentievermogen van bedrijven, met name kleine en middelgrote ondernemingen, zodat zij digitaliseren en koolstofvrij kunnen produceren. Zij ontwikkelt doeltreffende Europese en internationale normen voor financiële en niet-financiële verslaglegging en controle.
De EU maakt dat u beschermd bent tegen de nadelen van de globalisering door:
- Europese steun voor kleine bedrijven
- regels die ervoor moeten zorgen dat grote bedrijven een billijk deel van de belasting betalen
De EU kan u ook helpen als u als ondernemer oneerlijk behandeld bent.
Financiering en innovatie
De EU zet zich in voor innovatie van eigen bodem en ondersteunt de economische groei. Zij investeert in onderzoek en innovatie via haar programma Horizon Europa. Meer dan 30 Europese onderzoekers die via dit programma werden gefinancierd, wonnen de Nobelprijs.
Een van de belangrijkste verwezenlijkingen van de EU op het gebied van innovatie was de lancering van Galileo, het eigen Europese satellietnavigatiesysteem over heel de wereld. Sinds 2016 helpt Galileo u op uw smartphone om uw locatie te vinden. Het biedt momenteel navigatie- en tijdsinformatie aan meer dan vier miljard gebruikers wereldwijd. Galileo ondersteunt ook de dagelijkse activiteiten in een breed scala aan sectoren, zoals vervoer, logistiek, telecommunicatie en energie.
De EU biedt ook veel financieringsmogelijkheden om uw bedrijf te helpen. Als u in de landbouw werkt, zijn in het gemeenschappelijk landbouwbeleid verschillende regelingen opgezet die u helpen bij de uitbreiding van uw bedrijf. Er zijn ook EU-middelen beschikbaar voor mensen die actief zijn op het gebied van visserij, klimaatactie, innovatie, energie, vervoer en ICT, en die hun bedrijf over de nationale grenzen heen willen uitbreiden.
Gemeenschappelijke munt
De euro, die in 1999 werd ingevoerd, is nu de officiële munteenheid van 20 EU-landen en wordt gebruikt door bijna 350 miljoen mensen. De gemeenschappelijke munt heeft de Europese integratie bevorderd en de interne markt versterkt nu wisselkosten en het risico op wisselkoersschommelingen verdwenen zijn, wat ons allen ten goede komt.
Handel
De EU is het grootste handelsblok ter wereld. Zij is 's werelds grootste exporteur van producten en diensten, en voor meer dan 100 landen ook de grootste importmarkt.
Vrij handelsverkeer tussen de lidstaten was een van de uitgangspunten van de EU. De eengemaakte markt heeft dat mogelijk gemaakt. De EU wil ook de handel met de rest van wereld liberaliseren.
Met afzonderlijke handelsstrategieën had de EU nooit de sterke positie kunnen verwerven die zij nu inneemt dankzij haar leden die met één stem spreken op het wereldtoneel. Als een van ‘s werelds grootste spelers in de internationale handel is de EU goed voor ongeveer 14 % van de wereldhandel in goederen. De EU heeft 74 afzonderlijke vrijhandelsovereenkomsten met landen en regio’s over de hele wereld. Zij blijft ook over de hele wereld handelsbelemmeringen voor de Europese uitvoer uit de weg ruimen.
Tegelijkertijd maakt de douane-unie van de EU het voor Europese bedrijven gemakkelijker om handel te drijven, worden douanerechten op goederen van buiten de EU op elkaar afgestemd en wordt gedacht aan bescherming van burgers, dierenbescherming en zorg voor het milieu. Dankzij deze Unie werken de douaneautoriteiten van alle EU-landen als één blok samen. Zij passen dezelfde invoerheffingen toe op goederen uit de rest van de wereld en er zijn helemaal geen heffingen binnen de Unie.
Reizen zonder grenzen
Dankzij de invoering van het Schengengebied zonder grenzen binnen de EU genieten meer dan 425 miljoen Eu-burgers vrij verkeer, samen met in de EU wonende of reizende burgers van derde landen.
Het Schengengebied omvat de meeste EU-landen, met uitzondering van Cyprus en Ierland. Ook een aantal niet-EU-landen, zoals IJsland, Noorwegen, Zwitserland en Liechtenstein, zijn toegetreden. Alle inwoners van de deelnemende landen kunnen zich in dit gebied verplaatsen zonder dat er grenscontroles zijn.
Bescherming van rechten en democratie
De EU-burgers hebben veel rechten en worden goed beschermd. Ze genieten persoonlijke, civiele, politieke, economische en sociale rechten, ze worden beschermd tegen misbruik van hun persoonsgegevens en discriminatie, en ze mogen ongehinderd reizen door de meeste EU-landen.
Alle EU-burgers hebben het recht om actief deel te nemen aan het politieke leven van de EU. Elke volwassen EU-burger heeft het recht zich kandidaat te stellen en zijn of haar vertegenwoordigers te kiezen in het Europees Parlement, de enige rechtstreeks gekozen transnationale vergadering ter wereld.
Naast verkiezingen kunt u ook aan het EU-beleid bijdragen door deel te nemen aan Europese burgerpanels. Via deze panels hebt u samen met andere mensen uit alle EU-landen deel aan het democratische proces en kunt u belangrijke nieuwe voorstellen bespreken die ons allemaal aangaan.
Elke EU-burger geniet dezelfde grondrechten, gebaseerd op de waarden van gelijkheid, non-discriminatie, inclusie, menselijke waardigheid, vrijheid en democratie. Deze waarden, vastgelegd in de EU-Verdragen en het Handvest van de grondrechten, worden door onze rechtsstaat bevestigd en beschermd.
EU-burgers hebben het recht om te wonen, werken, studeren en trouwen in andere EU-landen. De EU zet zich in om uw persoonsgegevens veilig te houden en u, de consument, werknemer en burger mondiger te maken. Hier vindt u meer over uw rechten:
Werkgelegenheid Iedere werknemer in de EU heeft bepaalde minimumrechten in verband met:
- gezondheid en veiligheid op het werk
- gelijke kansen
- bescherming tegen alle vormen van discriminatie
In de EU is 48 uur het maximumaantal uren dat iemand in een periode van 7 dagen kan werken. De minimumduur van betaald verlof per werknemer per jaar bedraagt 4 weken.
- Gegevensbescherming De EU heeft een krachtig standpunt ingenomen om individuele rechten en persoonlijke informatie te beschermen zodat we allemaal meer controle hebben over onze persoonsgegevens en onze gegevens kunnen laten wissen. De EU-regels garanderen ook dat uw persoonsgegevens worden beschermd door degene die ze verzamelt, bijvoorbeeld door het bedrijf waar u solliciteert of iets koopt, of door de bank waar u een lening aanvraagt. Deze regels gelden voor publieke en particuliere ondernemingen en organisaties die in de EU of daarbuiten zijn gevestigd en in de EU goederen of diensten aanbieden.
- Reizen en betalingen Volgens de Europese regels krijgt u uw geld terug wanneer u een niet gewenst producten terugstuurt. Ook krijgt u een terugbetaling als u op reis te maken hebt met een vermijdbare vertraging of annulering. Ook worden u geen extra kosten meer aangerekend als u in de EU iets aankoopt met een krediet- of debetkaart. Instantbetalingen, die door de EU zijn ingevoerd, houden in dat geldmiddelen binnen tien seconden na de betalingsopdracht beschikbaar zijn op de rekening van een begunstigde.
- Productveiligheid U bent beschermd tegen gevaarlijke producten via Europa’s eigen systeem van snelle waarschuwingen voor gevaarlijke non-foodproducten, zoals speelgoed, autostoelen en parfums. Via dit systeem kunnen nationale instanties voor productveiligheid in de landen van de eengemaakte markt snel informatie uitwisselen over maatregelen ten aanzien van gevaarlijke producten. Een soortgelijk systeem lanceert waarschuwingen voor levensmiddelen die niet aan de gezondheids- en veiligheidseisen voldoen.
- Landbouwproducten Alle EU-wetten en -normen in de landbouw en voedingssector zijn gericht op bescherming van de gezondheid. Er bestaat uitgebreide EU-wetgeving voor de hele keten van voedselproductie en -verwerking in de EU, en voor goederen die worden ingevoerd en uitgevoerd.
- Ziektekostenverzekering Via uw zorgverzekeraar kunt u een gratis Europese zorgpas aanvragen. Daarmee krijgt u gedurende een tijdelijk verblijf in een EU-land, IJsland, Liechtenstein, Noorwegen, Zwitserland of het Verenigd Koninkrijk toegang tot niet-geplande medisch noodzakelijke openbare gezondheidszorg , en dit onder dezelfde voorwaarden en tegen dezelfde kosten (in sommige landen gratis) als de mensen die in dat land zelf verzekerd zijn.
- Digitale rechten De EU-wetgeving zorgt ervoor dat grote digitale platforms onder controle blijven staan en vanwege hun positie geen knelpunten in de digitale economie kunnen creëren. U krijgt ook meer rechten, met name op socialemediaplatforms:
- u kunt besluiten inzake inhoudsmoderatie betwisten
- er komen strengere transparantievereisten voor onlineplatforms
- ze krijgen verplichtingen opgelegd om minderjarigen te beschermen
- er zijn nieuwe limieten vastgesteld voor gerichte reclame
Klimaat, energie en milieu
Strijd tegen klimaatverandering
De EU is op weg om tegen 2050 het eerste klimaatneutrale continent ter wereld te worden. Zij is een drijvende kracht achter de strijd tegen klimaatverandering en de vergroening van haar economie. In de Overeenkomst van Parijs van 2015 hebben regeringen afgesproken een grote collectieve inspanning te leveren om de opwarming van de aarde te beperken en de gevolgen ervan aan te pakken. In dat kader heeft de EU zich ertoe verbonden de netto-uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met ten minste 55 % te verminderen ten opzichte van het niveau van 1990. Deze doelstelling is vastgelegd in de wet.
De EU werkt ook samen met ontwikkelingslanden om hen te helpen de klimaatverandering te beperken en zich eraan aan te passen. De EU, haar lidstaten en de Europese Investeringsbank leveren samen de grootste bijdrage aan publieke klimaatfinanciering ten behoeve van ontwikkelingslanden.
Europa mondig maken
De EU heeft het hoofd weten te bieden aan grote risico’s voor haar energievoorziening en heeft de energiemarkt en de prijzen weer onder controle gekregen. Zij heeft de transitie naar klimaatneutraliteit versneld.
Voor consumenten zijn de elektriciteits- en gasprijzen, dankzij maatregelen op EU-niveau, drastisch gedaald ten opzichte van de pieken in 2022. Nieuwe wetgeving voor de energiemarkt betekent dat ook de meest kwetsbaren beter worden beschermd tegen afsluiting.
Dankzij de EU-maatregelen op het gebied van energie is de helft van de in de EU opgewekte elektriciteit nu afkomstig uit hernieuwbare bronnen. Windenergie heeft gas inmiddels ingehaald en is nu na kernenergie de grootste bron van elektriciteit in de EU.
Beter bescherming van de natuur
De EU heeft enkele van de strengste milieunormen ter wereld ontwikkeld. Met haar beleid streeft de EU ernaar de risico’s voor het klimaat, de gezondheid en de biodiversiteit zo laag mogelijk te houden.
Ontbossing is een belangrijke oorzaak van klimaatverandering en verlies aan biodiversiteit. Dit is slechts één van de vele milieukwesties waarin de EU actie voerde om het land en de aarde te beschermen.
De EU heeft Natura 2000 opgezet, het grootste gecoördineerde netwerk van beschermde gebieden in de wereld. Nagenoeg 20 % van het land in de EU maakt deel uit van het Natura 2000-netwerk, waardoor natuur en biodiversiteit kunnen gedijen.
De EU pakt de tien plastic producten voor eenmalig gebruik aan die het vaakst op Europese stranden worden aangetroffen, en bevordert duurzame alternatieven. Daarnaast brengt de EU het aantal vroegtijdige sterfgevallen als gevolg van luchtverontreiniging naar beneden en verbetert zij de waterkwaliteit door zwerfvuil en microplastics aan te pakken
Voor de meeste chemische stoffen geldt dat ze gevaar kunnen opleveren voor het milieu en voor de gezondheid. De EU heeft een veertigtal wetten ingevoerd om chemische stoffen te reguleren, om de menselijke gezondheid te beschermen en verontreiniging door chemische stoffen te verminderen.
Gezondheid
Toen de wereld door de COVID-19-pandemie werd getroffen, hielp de EU in recordtijd levensreddende vaccins te onderzoeken en uit te rollen. Meer dan 80% van de volwassen bevolking van de EU heeft ten minste de eerste vaccinatiereeks gekregen. De EU heeft ook het voortouw genomen met de invoering van het digitale EU-COVID-certificaat, dat voor burgers uit 78 landen en gebieden een middel was om veilig te reizen. Het systeem werd door de Wereldgezondheidsorganisatie gebruikt bij het opzetten van een mondiaal systeem om reizen mogelijk te maken en mensen over de hele wereld te beschermen tegen huidige en toekomstige bedreigingen voor de gezondheid.
De Europese gezondheidsunie is hieruit voortgekomen om de EU-landen te helpen zich voor te bereiden en samen te reageren op toekomstige gezondheidscrisissen. De EU zorgt ervoor dat medische benodigdheden beschikbaar en betaalbaar zijn en dat de lidstaten samenwerken om de preventie, behandeling en nazorg te verbeteren voor allerlei ziekten, waaronder kanker.
De pandemie heeft de geestelijke gezondheid ook extra onder druk gezet, met name onder jongeren en mensen die al problemen op dat gebied hadden. Om de crisis op het gebied van geestelijke gezondheid aan te pakken, heeft de EU 20 vlaggenschipinitiatieven voor geestelijke gezondheidszorg ingevoerd om te zorgen voor:
- adequate en doeltreffende preventie
- toegang tot hoogwaardige en betaalbare geestelijke gezondheidszorg en behandeling
- re-integratie in de samenleving na herstel.
Solidariteit in tijden van crisis
In geval van een grote natuurramp of een door de mens veroorzaakte ramp kan de EU de levering van overheidshulp vanuit de hele EU aan het getroffen gebied coördineren. Zodra het mechanisme voor civiele bescherming in een door een ramp getroffen land is geactiveerd, roept de EU alle 37 deelnemende landen op om bijstand te verlenen. De verleende hulp kan variëren van medische benodigdheden en onderdak tot hulp van gespecialiseerde teams zoals brandweerlieden of opsporings- en reddingsteams.
Het EU-mechanisme voor civiele bescherming heeft steun verleend in alle uithoeken van het continent en daarbuiten. Zo werd enkele uren na dodelijke aardbevingen in Albanië, Kroatië en Turkije puin geruimd en kregen Griekenland, Italië, Spanje en Canada hulp toen zij de voorbije jaren werden getroffen door bosbranden of plotselinge overstromingen.
De noodhulp aan Oekraïners is tot dusver de grootste operatie ooit geweest in het kader van het EU-mechanisme voor civiele bescherming.
Uitbreiding van de EU
Sinds de oprichting in 1951 is de Unie uitgebreid van 6 tot 27 landen en is een groot deel van het continent nu verenigd.
Dit betekent dat 450 miljoen Europeanen nu vrij kunnen reizen in een groter gebied en sterkere rechten en vrijheden hebben. De democratie en de rechtsstaat zijn versterkt, al worden ze soms op de proef gesteld. Er zijn meer kansen zowel voor personen als voor bedrijven.
Het uitbreidingsproces en het vooruitzicht op het EU-lidmaatschap is voor landen ook een krachtige stimulans geworden om democratische en economische hervormingen door te voeren.
Vrede en stabiliteit in de EU
De EU zorgt al meer dan een halve eeuw voor vrede, stabiliteit en welvaart. In 2012 kreeg zij de Nobelprijs voor de vrede voor de verwezenlijking van meer dan 70 jaar duurzame vrede.
Maar de laatste tijd woedt er weer oorlog in Europa. De grootschalige invasie van Oekraïne door Rusland is niet alleen een aanval op Oekraïne, maar ook op vrijheid, zelfbeschikking en democratie. Bij elke stap staat de EU aan de zijde van Oekraïne en zij zal steun blijven verlenen zolang dat nodig is.
De EU bevordert ook vrede, welvaart, democratie, fundamentele vrijheden en de rechtsstaat over de hele wereld. Zij zet zich in voor het oplossen van conflicten en bevordert een op regels gebaseerde internationale orde.
Internationale hulp en diplomatie
Wanneer de EU-landen eensgezind optreden, kunnen zij hun stem op het wereldtoneel luider laten horen dan wanneer 27 grote en kleine landen afzonderlijk optreden. De EU-instellingen en de nationale regeringen zijn samen de grootste donor van ontwikkelingshulp ter wereld en werken gemeenschappelijk aan de bevordering van goed bestuur, de bestrijding van honger en het behoud van natuurlijke hulpbronnen.
Grootste hulpverlener ter wereld
De EU verleent zowel binnen als buiten Europa hulp aan landen en bevolkingsgroepen die getroffen worden door grote rampen of humanitaire noodsituaties. Zij is 's werelds grootste donor van internationale hulp. Jaarlijks wordt wereldwijd ruim 50 miljard euro aan hulp voor armoedebestrijding en ontwikkeling besteed.
Elk jaar geeft de EU voedsel, huisvesting, bescherming, gezondheidszorg en schoon water aan meer dan 120 miljoen slachtoffers van rampen en conflicten in meer dan 110 landen, onder meer door luchtbruggen.
Migratie
Het beheer van migratie en asiel is de afgelopen jaren een van de meest prangende punten van zorg van de Europeanen geworden. De EU heeft in 2024 een nieuw gemeenschappelijk systeem opgezet om migratie op een waardige en duurzame manier te beheren. Het systeem bevat regels die ervoor moeten zorgen dat geen enkel EU-land alleen komt te staan in het beheer van migratie. Zo moeten alle landen eerlijke en efficiënte procedures toepassen en de buitengrenzen van de EU beheren met volledige inachtneming van de grondrechten.
Diplomatie en veiligheid
De EU gebruikt verschillende instrumenten zoals diplomatie, sancties en hulp om stabiliteit en conflictoplossing in een aantal van de meest instabiele regio’s van de wereld te ondersteunen. Zo heeft de EU Rusland massale en ongekende economische sancties opgelegd om zijn vermogen tot financiering van de oorlog te verzwakken.
Bevordering van mensenrechten
De EU is gebaseerd op een sterk engagement om de mensenrechten te bevorderen en te beschermen. Zij verdedigt burgerlijke, politieke, economische, sociale en culturele rechten en vrijheden en bevordert non-discriminatie en gelijke behandeling.
Zij is gekant tegen alle vormen van foltering, de doodstraf en mensenhandel. Zij verleent ook steun voor de eerbiediging van de mensenrechten en fundamentele vrijheden in landen en regio’s waar deze het meest in gevaar komen.