Η ΕΕ έχει επιτύχει τα εξής σπουδαία πράγματα για τους πολίτες της και τον κόσμο:
- ελευθερία των πολιτών της να ζουν, να σπουδάζουν και να εργάζονται οπουδήποτε στην ΕΕ
- ευημερία χάρη στη μεγαλύτερη ενιαία αγορά στον κόσμο και ένα κοινό νόμισμα
- ανάπτυξη χάρη στον μεγαλύτερο εμπορικό συνασπισμό στον κόσμο
- προστασία των θεμελιωδών, ψηφιακών, κοινωνικών, οικονομικών και άλλων δικαιωμάτων των πολιτών
- ταξίδια χωρίς σύνορα χάρη στον χώρο Σένγκεν
- είναι πρωτοπόρος στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, την προστασία του περιβάλλοντος και τη διασφάλιση της βιώσιμης ενέργειας
- προστασία της υγείας των πολιτών από τοπικές και παγκόσμιες απειλές κατά της υγείας, και με την εξασφάλιση της ασφάλειας των τροφίμων
- στήριξη και αλληλεγγύη σε περιόδους ανάγκης λόγω φυσικών καταστροφών, οικονομικών κρίσεων ή πανδημίας
- ειρήνη στην ΕΕ και σταθερότητα για περισσότερα από 70 χρόνια
- επέκταση και ενότητα χάρη στη διεύρυνση της ΕΕ
- παροχή βοήθειας και αναπτυξιακής συνδρομής σε εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως
Ενιαία αγορά
Η ΕΕ φέρνει την ευημερία χάρη στην κύρια οικονομική της μηχανή, την ενιαία αγορά. Η ενιαία αγορά επιτρέπει την ελεύθερη κυκλοφορία των προϊόντων, των υπηρεσιών, των κεφαλαίων και των ατόμων σε όλη σχεδόν την ήπειρο, χωρίς τεχνικούς, νομικούς και γραφειοκρατικούς φραγμούς. Αυτό διευκολύνει τις επιχειρήσεις να ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και βοηθά τους καταναλωτές να εξοικονομούν χρήματα.
Οφέλη για τους ανθρώπους
Οι μετακινήσεις στην Ευρώπη έχουν γίνει εύκολες —όλοι οι πολίτες της ΕΕ έχουν το δικαίωμα να ζήσουν, να σπουδάσουν, να εργαστούν και να συνταξιοδοτηθούν σε οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ.
Κάθε χώρα της ΕΕ οφείλει να μεταχειρίζεται όλους τους υπηκόους της ΕΕ με το ίδιο ακριβώς τρόπο όπως τους πολίτες της, σε θέματα απασχόλησης, κοινωνικής ασφάλισης και φορολογίας.
Ακολουθούν ορισμένα παραδείγματα επιτευγμάτων που μπόρεσαν να πραγματοποιηθούν χάρη στην ενιαία αγορά:
- Οφέλη για τους καταναλωτές: Ένα από τα μεγαλύτερα οφέλη της ενιαίας αγοράς είναι οι χαμηλότερες τιμές και οι περισσότερες επιλογές. Καθώς δεν υπάρχουν δασμοί ή εμπορικοί φραγμοί μεταξύ των χωρών της ΕΕ, οι επιχειρήσεις μπορούν να πωλούν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους σε διασυνοριακό επίπεδο χωρίς πρόσθετο κόστος, με αποτέλεσμα μια πιο ανταγωνιστική τιμολόγηση. Επιπλέον, η νομοθεσία για την προστασία των καταναλωτών διασφαλίζει ότι οι πολίτες απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα σε ολόκληρη την ΕΕ· στα δικαιώματα αυτά περιλαμβάνονται η δυνατότητα επιστροφής των προϊόντων εντός 14 ημερών για διαδικτυακές αγορές και οι εγγυήσεις για ελαττωματικά προϊόντα. Οι δίκαιοι κανόνες τιμολόγησης αποτρέπουν τις διακρίσεις ως προς τις τιμές, εξασφαλίζοντας ότι οι πολίτες σε μια χώρα δεν πληρώνουν άδικα υψηλότερες τιμές από τους πολίτες σε μια άλλη χώρα.
- Τηλεφωνικές και ψηφιακές υπηρεσίες: Μπορείτε να χρησιμοποιείτε το κινητό σας τηλέφωνο και τις διαδικτυακές υπηρεσίες χωρίς επιπλέον κόστος σε όλη την ΕΕ, χάρη στην κατάργηση των κανόνων περιαγωγής.
- Φορτιστής κοινού τύπου: Νέοι κανόνες εξασφαλίζουν ότι μπορείτε να φορτίσετε το κινητό σας τηλέφωνο και άλλες ηλεκτρονικές συσκευές χρησιμοποιώντας μόνο έναν τύπο φορτιστή. Αυτό είναι όχι μόνο πιο βολικό για σας, αλλά συμβάλλει και στη μείωση των ηλεκτρονικών αποβλήτων.
- Ενεργειακή απόδοση των προϊόντων: Χάρη στις ενεργειακές ετικέτες της ΕΕ, μπορείτε να δείτε πόση ενέργεια και νερό χρησιμοποιεί μια συσκευή. Επίσης, οι κανόνες οικολογικού σχεδιασμού εξασφαλίζουν ότι οι οικιακές συσκευές, όπως τα ψυγεία και τα πλυντήρια ρούχων, γίνονται ενεργειακά αποδοτικότερες, πράγμα που συμβάλλει στην εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων.
Οφέλη για τις επιχειρήσεις
Η ενιαία αγορά βοηθά τις επιχειρήσεις, ιδίως τις μικρές επιχειρήσεις, να προσελκύσουν επενδύσεις ώστε να μπορέσουν να αναπτυχθούν σε ολόκληρη την ΕΕ και παγκοσμίως. Προστατεύει επίσης τις εταιρείες από πιθανές διαταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού τους, διευκολύνοντας τις να βρουν νέους προμηθευτές και εταίρους. Με τον τρόπο αυτό, η ενιαία αγορά βοήθησε τις χώρες να ενωθούν με αλληλεγγύη και να ξεπεράσουν δυσκολίες όπως η πανδημία COVID-19. Έτσι μπόρεσαν οι ευρωπαϊκές χώρες να παραδώσουν εμβόλια που έσωσαν ζωές, δρομολόγησαν ένα διακρατικό σχέδιο ανάκαμψης και ηγήθηκαν στην παγκόσμια καταπολέμηση της πανδημίας.
Η ΕΕ εργάζεται για να τονώσει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, ιδίως των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, και για να τις βοηθήσει να ψηφιοποιηθούν και να απαλλαγούν από τις ανθρακούχες εκπομπές. Αναπτύσσει αποτελεσματικά ευρωπαϊκά πρότυπα και προωθεί διεθνή πρότυπα για τους χρηματοοικονομικούς και τους μη χρηματοοικονομικούς ελέγχους και την υποβολή στοιχείων.
Η ΕΕ εξασφαλίζει με τους εξής τρόπους ότι προστατεύεστε από τα μειονεκτήματα της παγκοσμιοποίησης:
- ενωσιακή στήριξη στις μικρές επιχειρήσεις
- κανόνες που διασφαλίζουν ότι οι μεγάλες εταιρείες καταβάλλουν τον φόρο που τους αναλογεί
Η ΕΕ μπορεί επίσης να σας βοηθήσει εάν έχετε υποστεί άδικη μεταχείριση ως ιδιοκτήτης επιχείρησης.
Χρηματοδότηση και καινοτομία
Αυτό που στηρίζει την οικονομική ανάπτυξη, είναι η δέσμευση της ΕΕ να στηρίξει την εγχώρια καινοτομία. Η ΕΕ επενδύει στην έρευνα και την καινοτομία μέσω του προγράμματός της «Ορίζων Ευρώπη». Περισσότεροι από 30 ερευνητές της ΕΕ που χρηματοδοτήθηκαν από το πρόγραμμα αυτό κέρδισαν βραβεία Νόμπελ.
Ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της ΕΕ όσον αφορά την καινοτομία ήταν η εκτόξευση των δορυφόρων Galileo: πρόκειται για το παγκόσμιο δορυφορικό σύστημα πλοήγησης της Ευρώπης. Το Galileo σας βοηθά να βρείτε την τοποθεσία σας στο έξυπνο τηλέφωνό σας από το 2016. Σήμερα παρέχει πληροφορίες πλοήγησης και χρονισμού σε περισσότερα από 4 δισεκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως. Το Galileo στηρίζει επίσης τις καθημερινές δραστηριότητες και τη λειτουργία σε ευρύ φάσμα κλάδων, όπως οι μεταφορές, η εφοδιαστική, οι τηλεπικοινωνίες και η ενέργεια.
Ακόμα, η ΕΕ προσφέρει πολλές ευκαιρίες χρηματοδότησης για να συμβάλλει στη στήριξη της επιχείρησής σας. Εάν εργάζεστε στον γεωργικό τομέα, η κοινή γεωργική πολιτική έχει καθιερώσει διάφορα χρηματοδοτικά προγράμματα για να σας βοηθήσει να επεκτείνετε την επιχείρησή σας. Η ΕΕ διαθέτει επίσης κονδύλια ειδικά για όσους εργάζονται στους τομείς της αλιείας, της δράσης για το κλίμα, της καινοτομίας, της ενέργειας, των μεταφορών και των ΤΠΕ, και επιδιώκουν να επεκτείνουν τις εταιρείες τους πέραν των εθνικών συνόρων.
Κοινό νόμισμα
Το ευρώ, το οποίο εγκαινιάστηκε το 1999, είναι πλέον το επίσημο νόμισμα 20 χωρών της ΕΕ και το χρησιμοποιούν σχεδόν 350 εκατομμύρια άνθρωποι. Προώθησε την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και ενίσχυσε την ενιαία αγορά, εξαλείφοντας τον κίνδυνο συναλλαγματικών διακυμάνσεων και συναλλαγματικού κόστους — προς όφελος όλων μας.
Εμπόριο
Η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός συνασπισμός στον κόσμο. Είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας βιομηχανικών προϊόντων και υπηρεσιών παγκοσμίως, καθώς και η μεγαλύτερη εισαγωγική αγορά για περισσότερες από 100 χώρες.
Το ελεύθερο εμπόριο ανάμεσα στα κράτη μέλη της είναι μία από τις θεμελιώδεις αρχές της ΕΕ, χάρη στην ενιαία αγορά. Εκτός των συνόρων της, η ΕΕ έχει επίσης δεσμευθεί να προωθεί την ελευθέρωση του παγκόσμιου εμπορίου.
Η ΕΕ έχει καταφέρει να αποκτήσει ισχυρή θέση χάρη στα μέλη της που ενεργούν από κοινού και με μία φωνή στην παγκόσμια σκηνή, αντί να ακολουθούν χωριστές εμπορικές στρατηγικές. Είναι ένας από τους μεγαλύτερους παγκόσμιους παράγοντες στο διεθνές εμπόριο, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 14 % του παγκόσμιου εμπορίου αγαθών. Η ΕΕ έχει συνάψει 74 μεμονωμένες συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με χώρες και περιοχές σε ολόκληρο τον κόσμο. Εξακολουθεί επίσης να εξαλείφει τους εμπορικούς φραγμούς στις εξαγωγές της ΕΕ σε ολόκληρο τον κόσμο.
Παράλληλα, η τελωνειακή ένωση της ΕΕ διευκολύνει τις εμπορικές συναλλαγές των εταιρειών της ΕΕ, εναρμονίζει τους τελωνειακούς δασμούς σε εμπορεύματα που προέρχονται από χώρες εκτός της ΕΕ και συμβάλλει στην προστασία εσάς των ίδιων, των ζώων και του περιβάλλοντος. Χάρη σ’ αυτήν την Ένωση, οι τελωνειακές αρχές όλων των χωρών της ΕΕ συνεργάζονται σαν να ήταν μία υπηρεσία. Εφαρμόζουν τους ίδιους δασμούς στα προϊόντα που εισάγονται στην επικράτειά τους από τον υπόλοιπο κόσμο, και δεν επιβάλλουν δασμούς στο εσωτερικό της Ένωσης.
Ταξίδια χωρίς σύνορα
Χάρη στην καθιέρωση του χώρου Σένγκεν όπου δεν ισχύουν σύνορα, περισσότεροι από 425 εκατομμύρια πολίτες της ΕΕ απολαμβάνουν τις ελεύθερες μετακινήσεις, μαζί με υπηκόους τρίτων χωρών που ζουν στην ΕΕ ή την επισκέπτονται.
Ο χώρος Σένγκεν περιλαμβάνει τις περισσότερες χώρες της ΕΕ, εκτός από την Κύπρο και την Ιρλανδία. Έχουν επίσης προσχωρήσει ορισμένες χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Ισλανδία, η Νορβηγία, η Ελβετία και το Λιχτενστάιν. Όλοι οι μόνιμοι κάτοικοι των χωρών που ανήκουν στον χώρο Σένγκεν μπορούν να μετακινούνται στον χώρο αυτόν χωρίς να υποβάλλονται σε συνοριακούς ελέγχους.
Προστασία των δικαιωμάτων και δημοκρατία
Οι πολίτες της ΕΕ απολαμβάνουν πολλές ελευθερίες και προστασία, όσον αφορά τα ατομικά, πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά τους δικαιώματα, την προστασία των προσωπικών τους δεδομένων, τη νομοθεσία κατά των διακρίσεων και τη δυνατότητα να ταξιδεύουν χωρίς συνοριακές διατυπώσεις στις περισσότερες χώρες της ΕΕ.
Όλοι οι πολίτες της ΕΕ έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν ενεργά στην πολιτική ζωή της ΕΕ. Κάθε ενήλικος πολίτης της ΕΕ έχει το δικαίωμα να υποβάλλει υποψηφιότητα και να εκλέγει τους εκπροσώπους του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τη μόνη άμεσα εκλεγμένη διακρατική συνέλευση στον κόσμο.
Εκτός από τις εκλογές, μπορείτε να συμβάλετε στις πολιτικές της ΕΕ συμμετέχοντας σε Ομάδες Ευρωπαίων Πολιτών. Στο πλαίσιο αυτών των ομάδων, μπορείτε να συμμετάσχετε στη δημοκρατική διαδικασία με άλλους πολίτες από όλες τις χώρες της ΕΕ για να συζητήσετε καίριες κι επικείμενες πολιτικές προτάσεις που μας επηρεάζουν όλους.
Όλοι οι πολίτες της ΕΕ έχουν τα ίδια θεμελιώδη δικαιώματα τα οποία βασίζονται στις αξίες της ισότητας, της μη διακριτικής μεταχείρισης, της ένταξης, της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Οι αξίες αυτές θωρακίζονται και προστατεύονται από το κράτος δικαίου, όπως ορίζουν οι Συνθήκες της ΕΕ και ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.
Οι πολίτες της ΕΕ έχουν το δικαίωμα να ζουν, να εργάζονται, να σπουδάζουν ή να παντρεύονται σε άλλες χώρες της ΕΕ. Η ΕΕ εργάζεται για να διατηρήσει τα προσωπικά σας δεδομένα ασφαλή και να ενδυναμώσει εσάς, τον καταναλωτή, τον εργαζόμενο, τον πολίτη. Μάθετε περισσότερα για τα δικαιώματά σας παρακάτω.
Απασχόληση: Κάθε εργαζόμενος στην ΕΕ έχει ορισμένα βασικά δικαιώματα όσον αφορά τα εξής:
- υγεία και ασφάλεια στην εργασία
- ίσες ευκαιρίες
- προστασία έναντι κάθε μορφής διακρίσεων
Στην ΕΕ, ο μέγιστος αριθμός ωρών που μπορεί κάποιος να εργαστεί σε οποιαδήποτε περίοδο 7 ημερών είναι 48 ώρες. Η ελάχιστη εγγυημένη περίοδος άδειας μετ’ αποδοχών για κάθε εργαζόμενο ετησίως είναι 4 εβδομάδες.
- Προστασία των δεδομένων: Η ΕΕ έχει δεσμευτεί για την προστασία των ατομικών δικαιωμάτων και των προσωπικών δεδομένων, ώστε να εξασφαλίσει ότι όλοι έχουμε μεγαλύτερο έλεγχο επί των προσωπικών μας δεδομένων και ότι έχουμε το δικαίωμα διαγραφής των δεδομένων μας. Οι κανόνες της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων εγγυώνται επίσης ότι τα προσωπικά σας δεδομένα προστατεύονται κάθε φορά που συλλέγονται — για παράδειγμα, όταν αγοράζετε κάτι στο διαδίκτυο, υποβάλλετε αίτηση για θέση εργασίας ή ζητάτε τραπεζικό δάνειο. Οι κανόνες αυτοί εφαρμόζονται τόσο σε εταιρείες όσο και σε οργανισμούς (δημόσιους και ιδιωτικούς) που εδρεύουν στην ΕΕ και εκτός της ΕΕ και προσφέρουν αγαθά ή υπηρεσίες στην ΕΕ.
- Ταξίδια και πληρωμές: Με βάση τους κανόνες της ΕΕ, θα λάβετε πίσω τα χρήματά σας εάν επιστρέψετε προϊόντα που δεν θέλετε και θα αποζημιωθείτε εάν, όταν ταξιδεύετε, αντιμετωπίσετε τυχόν καθυστερήσεις ή ακυρώσεις που θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί. Επίσης, δεν επιβαρύνεστε πλέον με πρόσθετα τέλη εάν κάνετε αγορές με πιστωτική ή χρεωστική κάρτα στην ΕΕ. Οι άμεσες πληρωμές που καθιέρωσε η ΕΕ σημαίνουν ότι το χρηματικό ποσό είναι διαθέσιμο στον λογαριασμό του δικαιούχου εντός 10 δευτερολέπτων από τη στιγμή που εκτελείτε μια εντολή πληρωμής.
- Ασφάλεια των προϊόντων: Με το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης της ΕΕ, το οποίο καλύπτει επικίνδυνα μη εδώδιμα προϊόντα όπως τα παιχνίδια, τα καθίσματα αυτοκινήτων και τα αρώματα, προστατεύεστε από επικίνδυνα προϊόντα. Το σύστημα αυτό επιτρέπει να κυκλοφορούν γρήγορα οι πληροφορίες σχετικά με μέτρα που έχουν ληφθεί για επικίνδυνα προϊόντα, μεταξύ των εθνικών αρχών που είναι αρμόδιες για την ασφάλεια των προϊόντων στις χώρες της ενιαίας αγοράς. Παρόμοιο σύστημα προειδοποίησης υπάρχει για τα τρόφιμα που δεν πληρούν τις απαιτήσεις υγείας και ασφάλειας.
- Γεωργικά προϊόντα: Η προστασία της υγείας είναι ο στόχος όλων των νόμων και των προτύπων της ΕΕ στους τομείς της γεωργίας και των τροφίμων. Ένα εκτενές σύνολο νομοθεσίας σε επίπεδο ΕΕ καλύπτει ολόκληρη την αλυσίδα παραγωγής και επεξεργασίας τροφίμων στο εσωτερικό της ΕΕ, καθώς και τα εισαγόμενα και εξαγόμενα προϊόντα.
- Ασφάλιση υγείας: Μέσω του εθνικού ασφαλιστικού σας φορέα, μπορείτε να λάβετε δωρεάν μια Ευρωπαϊκή Κάρτα Ασφάλισης Ασθένειας. Η κάρτα αυτή σας παρέχει πρόσβαση σε μη προγραμματισμένη και ιατρικώς αναγκαία δημόσια ιατροφαρμακευτική περίθαλψη κατά την προσωρινή διαμονή σας σε οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ, καθώς και στην Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, τη Νορβηγία και την Ελβετία και το Ηνωμένο Βασίλειο, υπό τις ίδιες προϋποθέσεις και με το ίδιο κόστος (δωρεάν σε ορισμένες χώρες) που ισχύουν για τους ασφαλισμένους στη συγκεκριμένη χώρα.
- Ψηφιακά δικαιώματα: Η νομοθεσία της ΕΕ διασφαλίζει ότι οι μεγάλες ψηφιακές πλατφόρμες βρίσκονται υπό έλεγχο και δεν μπορούν να προκαλέσουν συμφόρηση στην ψηφιακή οικονομία λόγω της θέσης τους. Με τη νομοθεσία αυτήν αυξάνονται επίσης τα δικαιώματά σας, ιδίως στις πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όσον αφορά τα εξής:
- την αμφισβήτηση των αποφάσεων ελέγχου περιεχομένου
- την αύξηση των απαιτήσεων διαφάνειας για τις διαδικτυακές πλατφόρμες
- την εξασφάλιση ότι τηρούνται οι υποχρεώσεις προστασίας των ανηλίκων
- τον καθορισμό νέων ορίων για τη στοχευμένη διαφήμιση
Κλίμα, ενέργεια και περιβάλλον
Καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής
Η ΕΕ, επιδιώκοντας να γίνει η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος στον κόσμο έως το 2050, πρωτοστατεί στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και στον πράσινο χαρακτήρα της οικονομίας της. Σύμφωνα με τη δέσμευσή της στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού του 2015, όπου οι κυβερνήσεις συμφώνησαν από κοινού σε μια σημαντική συλλογική προσπάθεια για να περιορίσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη και να αντιμετωπίσουν τις συνέπειές της, η ΕΕ έχει δεσμευτεί να μειώσει τις καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Ο στόχος αυτός έχει κατοχυρωθεί στη νομοθεσία.
Επίσης, η ΕΕ συνεργάζεται με τις αναπτυσσόμενες χώρες για να τις στηρίξει στις προσπάθειές τους να μετριάσουν την κλιματική αλλαγή και να προσαρμοστούν σ’ αυτήν. Η ΕΕ, τα κράτη μέλη της και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων είναι από κοινού ο μεγαλύτερος πάροχος δημόσιας χρηματοδότησης για το κλίμα προς τις αναπτυσσόμενες οικονομίες.
Παροχή ενέργειας στην Ευρώπη
Η ΕΕ κατάφερε να αντεπεξέλθει σε κρίσιμους κινδύνους για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της, να ανακτήσει τον έλεγχο της αγοράς και των τιμών ενέργειας και να επιταχύνει τη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα.
Για τους καταναλωτές, οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου μειώθηκαν δραστικά σε σύγκριση με τα υψηλά επίπεδα του 2022, χάρη στα μέτρα που ελήφθησαν σε επίπεδο ΕΕ. Η νέα νομοθεσία για την αγορά ενέργειας σημαίνει ότι οι πλέον ευάλωτοι προστατεύονται επίσης καλύτερα από την αποσύνδεση.
Χάρη στα μέτρα της ΕΕ για την ενέργεια, η μισή ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται στην ΕΕ προέρχεται πλέον από ανανεώσιμες πηγές. Η αιολική ενέργεια έχει ξεπεράσει το φυσικό αέριο και είναι πλέον η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ πίσω από την πυρηνική ενέργεια.
Προστασία της φύσης
Η ΕΕ έχει αναπτύξει ορισμένα από τα αυστηρότερα περιβαλλοντικά πρότυπα στον κόσμο. Η πολιτική της ΕΕ επιδιώκει να ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους για το κλίμα, την υγεία και τη βιοποικιλότητα.
Βασικός παράγοντας της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας βιοποικιλότητας είναι η αποψίλωση των δασών. Πρόκειται για ένα μόνο περιβαλλοντικό ζήτημα, μεταξύ πολλών άλλων, στο οποίο η ΕΕ ανέλαβε δράση για να προστατεύσει τη γη μας.
Η ΕΕ καθιέρωσε το δίκτυο Natura 2000, το οποίο είναι το μεγαλύτερο συντονισμένο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών στον κόσμο. Σχεδόν το 20 % της γης της ΕΕ αποτελεί μέρος του δικτύου Natura 2000, πράγμα που επιτρέπει στη φύση και τη βιοποικιλότητα να ακμάσουν.
Η ΕΕ ασχολείται επίσης με τα 10 πλαστικά αντικείμενα μίας χρήσης που απαντώνται συχνότερα στις παραλίες της Ευρώπης, προωθώντας βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις. Εκτός αυτού, η ΕΕ μειώνει τον αριθμό των πρόωρων θανάτων που προκαλούνται από την ατμοσφαιρική ρύπανση και βελτιώνει την ποιότητα των υδάτων μειώνοντας τα απορρίμματα και τα μικροπλαστικά.
Πολλά χημικά προϊόντα έχουν επικίνδυνες ιδιότητες που μπορούν να βλάψουν το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία. Η ΕΕ έχει θεσπίσει περίπου 40 νομοθετικές πράξεις που ρυθμίζουν τα χημικά προϊόντα, προστατεύοντας έτσι την ανθρώπινη υγεία και μειώνοντας τη ρύπανση από τις χημικές ουσίες.
Υγεία
Όταν η πανδημία COVID-19 έπληξε τον κόσμο, η ΕΕ συνέβαλε σε χρόνο ρεκόρ στην έρευνα και την ανάπτυξη εμβολίων που έσωσαν ζωές. Πάνω από το 80 % του ενήλικου πληθυσμού της ΕΕ ολοκλήρωσε τουλάχιστον τον αρχικό εμβολιασμό. Η ΕΕ πρωτοστάτησε επίσης καθιερώνοντας το Ψηφιακό Πιστοποιητικό COVID της ΕΕ, το οποίο βοήθησε πολίτες από 78 χώρες και εδάφη να ταξιδέψουν με ασφάλεια. Το σύστημα υιοθετήθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο οποίος καθιέρωσε ένα παγκόσμιο σύστημα που θα επιτρέπει τα ταξίδια και προστατεύει τους ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο από τρέχουσες και μελλοντικές απειλές κατά της υγείας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας δημιουργήθηκε για να βοηθήσει τις χώρες της ΕΕ να προετοιμαστούν και να αντιδράσουν από κοινού σε υγειονομικές κρίσεις στο μέλλον. Η ΕΕ εξασφαλίζει ότι οι ιατρικές προμήθειες είναι διαθέσιμες και οικονομικά προσιτές, και ότι οι χώρες της ΕΕ συνεργάζονται για να βελτιώσουν την πρόληψη, τη θεραπεία και τη μετέπειτα περίθαλψη όλων των ειδών ασθενειών, μεταξύ των οποίων και του καρκίνου.
Η πανδημία άσκησε επίσης πρόσθετες πιέσεις στην ψυχική υγεία των ανθρώπων, ιδίως των νέων και των ατόμων με προϋπάρχουσες ψυχικές παθήσεις. Η ΕΕ, για να αντιμετωπίσει την κρίση στον τομέα της ψυχικής υγείας, δρομολόγησε 20 εμβληματικές πρωτοβουλίες για την ψυχική υγεία, ώστε να εξασφαλίσει τα εξής:
- κατάλληλη και αποτελεσματική πρόληψη
- πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας και οικονομικά προσιτή ψυχική περίθαλψη και θεραπεία
- επανένταξη στην κοινωνία μετά την ανάρρωση
Αλληλεγγύη σε περιόδους κρίσης
Σε περίπτωση μείζονος φυσικής ή ανθρωπογενούς καταστροφής, η ΕΕ μπορεί να συντονίσει την παροχή κρατικής βοήθειας από όλη την ΕΕ στην πληγείσα περιοχή. Μόλις ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας από μια χώρα που έχει πληγεί από καταστροφή, η ΕΕ καλεί και τις 37 συμμετέχουσες χώρες να βοηθήσουν. Η παρεχόμενη βοήθεια μπορεί να ποικίλλει από ιατρικά εφόδια και είδη για καταλύματα, έως εξειδικευμένες ομάδες, όπως πυροσβέστες ή διασωστικά συνεργεία.
Μέχρι σήμερα, έχει οργανώσει την παροχή βοήθειας σε όλα τα μέρη της ηπείρου και πέραν αυτής, π.χ. για να καθαριστούν τα μπάζα από τα κατεδαφισμένα κτίρια, ώρες μετά τους θανατηφόρους σεισμούς που έπληξαν την Αλβανία, την Κροατία και την Τουρκία, ή για να στηριχθεί η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία και ο Καναδάς όταν επλήγησαν από δασικές πυρκαγιές ή πλημμύρες τα τελευταία χρόνια.
Η συνδρομή έκτακτης ανάγκης προς τους Ουκρανούς ήταν μέχρι στιγμής η μεγαλύτερη επιχείρηση στο πλαίσιο του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ.
Διεύρυνση της ΕΕ
Από την ίδρυσή της το 1951, η ΕΕ έχει επεκταθεί από 6 σε 27 χώρες, ενοποιώντας μεγάλο μέρος της ηπείρου.
Αυτό σημαίνει ότι 450 εκατομμύρια Ευρωπαίοι απολαμβάνουν την ελεύθερη κυκλοφορία σε μια ευρύτερη περιοχή και έχουν ισχυρότερα δικαιώματα και ελευθερίες. Έχουν ενισχυθεί η δημοκρατία και το κράτος δικαίου, παρά το γεγονός ότι κατά καιρούς δοκιμάζονται. Υπάρχουν περισσότερες ευκαιρίες τόσο για τους πολίτες όσο και για τις επιχειρήσεις.
Η διαδικασία διεύρυνσης έχει επίσης γίνει ισχυρό κίνητρο για δημοκρατικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις στις χώρες που επιθυμούν να γίνουν μελλοντικά μέλη της ΕΕ.
Ειρήνη και σταθερότητα στην ΕΕ
Η ΕΕ έχει προσφέρει πάνω από μισό αιώνα ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας στην Ευρώπη. Το 2012 της απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης για την επίτευξη πάνω από 70 χρόνια διαρκούς ειρήνης.
Πρόσφατα όμως, ο πόλεμος επέστρεψε στην Ευρώπη. Η μαζική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αποτελεί επίθεση όχι μόνο κατά της Ουκρανίας, αλλά και κατά της ελευθερίας, της αυτοδιάθεσης και της δημοκρατίας. Η ΕΕ στάθηκε στο πλευρό της Ουκρανίας από την αρχή και θα συνεχίσει να την στηρίζει όσο χρειαστεί.
Η ΕΕ προωθεί επίσης την ειρήνη, την ευημερία, τη δημοκρατία, τις θεμελιώδεις ελευθερίες και το κράτος δικαίου σε ολόκληρο τον πλανήτη. Εργάζεται για την επίλυση των συγκρούσεων και προωθεί τη βασισμένη σε κανόνες διεθνή έννομη τάξη.
Διεθνής βοήθεια και διπλωματία
Ενεργώντας ως σύνολο, οι χώρες της ΕΕ έχουν ισχυρότερη επιρροή στην παγκόσμια σκηνή απ’ ό,τι αν δρούσαν ξεχωριστά 27 κράτη διαφορετικού μεγέθους. Από κοινού, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και οι εθνικές κυβερνήσεις είναι ο μεγαλύτερος χορηγός αναπτυξιακής βοήθειας παγκοσμίως και εργάζονται συλλογικά για την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης, την καταπολέμηση της πείνας και τη διατήρηση των φυσικών πόρων.
Ο μεγαλύτερος χορηγός βοήθειας στον κόσμο
Η ΕΕ παρέχει βοήθεια σε χώρες και πληθυσμούς τόσο εντός της Ευρώπης όσο και στο εξωτερικό, όταν συμβαίνουν σοβαρές καταστροφές ή ανθρωπιστικές κρίσεις. Είναι συνολικά ο μεγαλύτερος χορηγός διεθνούς βοήθειας παγκοσμίως, καθώς χορηγεί πάνω από 50 δισ. ευρώ ετησίως για να συμβάλει στην καταπολέμηση της φτώχειας και την προώθηση της παγκόσμιας ανάπτυξης.
Κάθε χρόνο, η ΕΕ παρέχει τρόφιμα, στέγη, προστασία, υγειονομική περίθαλψη και καθαρό νερό σε εκατομμύρια θύματα καταστροφών και συγκρούσεων σε περισσότερες από 110 χώρες, μεταξύ άλλων με πτήσεις ανθρωπιστικής αερογέφυρας.
Μετανάστευση
Η διαχείριση της μετανάστευσης και του ασύλου έχει γίνει μία από τις πιο πιεστικές ανησυχίες των Ευρωπαίων τα τελευταία χρόνια. Το 2024 η ΕΕ δρομολόγησε ένα νέο κοινό σύστημα για τη διαχείριση της μετανάστευσης με αξιοπρεπή και βιώσιμο τρόπο. Το σύστημα θεσπίζει κανόνες ώστε καμία χώρα της ΕΕ να μην αφεθεί μόνη της να διαχειριστεί τη μετανάστευση και όλες οι χώρες να εφαρμόζουν δίκαιες και αποτελεσματικές διαδικασίες και να διαχειρίζονται τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Διπλωματία και ασφάλεια
Η ΕΕ χρησιμοποιεί διάφορα εργαλεία, όπως η διπλωματία, οι κυρώσεις και η βοήθεια, για να στηρίξει τη σταθερότητα και την επίλυση των συγκρούσεων σε ορισμένες από τις πλέον ασταθείς περιοχές του κόσμου. Για παράδειγμα, η ΕΕ επέβαλε μαζικές και άνευ προηγουμένου οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας για να μειώσει την ικανότητα της χώρας αυτής να χρηματοδοτεί τον πόλεμο.
Προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Η ΕΕ βασίζεται σε ισχυρή δέσμευση για την προώθηση και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Υπερασπίζεται τα ατομικά, πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα και τις ελευθερίες, και προωθεί τις μη διακρίσεις και την ίση μεταχείριση.
Αντιτίθεται σε όλες τις μορφές βασανιστηρίων, στη θανατική ποινή και την εμπορία ανθρώπων. Παρέχει επίσης στήριξη για να βελτιωθεί ο σεβασμός των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών στις χώρες και τις περιοχές όπου τα δικαιώματα και οι ελευθερίες αυτές διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο.