Η ΕΕ χρηματοδοτεί μια σειρά έργων και προγραμμάτων. Εφαρμόζει αυστηρούς κανόνες για τον συστηματικό έλεγχο του τρόπου χρησιμοποίησης των κονδυλίων και για να διασφαλίσει τη διάθεση των χρημάτων με διαφανή και υπεύθυνο τρόπο.

Η χρηματοδότηση της ΕΕ μπορεί να λάβει πολλές διαφορετικές μορφές:

• επιχορηγήσεις — συνήθως, τα άτομα υποβάλλουν αιτήσεις για επιχορηγήσεις παρουσιάζοντας τις ιδέες τους για σχέδια έπειτα από «πρόσκληση υποβολής προτάσεων»
• επιδοτήσεις τις οποίες διαχειρίζονται οι εθνικές και περιφερειακές αρχές
• δάνεια, εγγυήσεις και ίδια κεφάλαια με τη μορφή χρηματοοικονομικής βοήθειας για τη στήριξη των πολιτικών και των προγραμμάτων της ΕΕ.
• δάνεια σε κράτη μέλη της ΕΕ και σε τρίτες χώρες
• βραβεία σε νικητές διαγωνισμών του προγράμματος Ορίζων Ευρώπη .

Η διαχείριση των προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ μπορεί να γίνει με τρεις διαφορετικούς τρόπους:

• άμεση διαχείριση: η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαχειρίζεται απευθείας τη χρηματοδότηση της ΕΕ
• επιμερισμένη διαχείριση: η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι εθνικές αρχές διαχειρίζονται από κοινού τη χρηματοδότηση
• έμμεση διαχείριση: οι οργανισμοί-εταίροι ή άλλες αρχές εντός ή εκτός της ΕΕ διαχειρίζονται τη χρηματοδότηση

Άμεση διαχείριση

Άμεση διαχείριση της χρηματοδότησης της ΕΕ σημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι άμεσα υπεύθυνη για όλα τα στάδια υλοποίησης ενός προγράμματος. Η Επιτροπή:

• δημοσιεύει τις προσκλήσεις υποβολής προτάσεων
• αξιολογεί τις υποβληθείσες προτάσεις
• υπογράφει τις συμφωνίες επιχορήγησης
• ελέγχει την υλοποίηση του έργου
• αξιολογεί τα αποτελέσματα
• πραγματοποιεί πληρωμές

Μπορείτε να υποβάλετε αίτηση γι΄ αυτό το είδος χρηματοδότησης απαντώντας σε προσκλήσεις υποβολής προτάσεων.

Βλέπε προσκλήσεις υποβολής προτάσεων υπό καθεστώς άμεσης διαχείρισης που δημοσιεύονται στη διαδικτυακή πύλη για τις χρηματοδοτήσεις και τους διαγωνισμούς (SEDIA).

Υπάρχουν ειδικές ρυθμίσεις για τα ταμεία στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, οι οποίες αποσκοπούν στη στήριξη του πράσινου και ψηφιακού μετασχηματισμού των χωρών της ΕΕ μετά την πανδημία COVID-19 στο πλαίσιο του μέσου ανάκαμψης NextGenerationEU. Οι κυβερνήσεις της ΕΕ καταρτίζουν εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας σε διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και λαμβάνουν πληρωμές μόλις επιτύχουν τους στόχους που περιγράφονται στο σχέδιο. 

Επιμερισμένη διαχείριση

Η επιμερισμένη διαχείριση της χρηματοδότησης της ΕΕ σημαίνει ότι η ευθύνη για τη διαχείριση ενός συγκεκριμένου προγράμματος επιμερίζεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στις εθνικές αρχές των χωρών της ΕΕ. Περίπου το 70 % των προγραμμάτων της ΕΕ υλοποιούνται με αυτόν τον τρόπο.

Οι εθνικές, περιφερειακές και τοπικές διοικήσεις στις χώρες της ΕΕ επιλέγουν ποια έργα θα χρηματοδοτήσουν και είναι υπεύθυνες για την καθημερινή διαχείρισή τους. Η Επιτροπή συνεργάζεται με τις χώρες της ΕΕ για να διασφαλίσει ότι τα έργα έχουν ολοκληρωθεί επιτυχώς και ότι τα χρήματα δαπανώνται σωστά.

Η πολιτική συνοχής και η γεωργία είναι οι κύριοι τομείς στους οποίους χρησιμοποιείται η επιμερισμένη διαχείριση — κυρίως μέσω των ακόλουθων ταμείων:

• Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης – περιφερειακή και αστική ανάπτυξη
• Ταμείο Συνοχής – για λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες
• Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ – κοινωνική ένταξη και χρηστή διακυβέρνηση
• Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης – στηρίζει τις περιφέρειες που πλήττονται περισσότερο από τη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα
• Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης
• Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας

Εθνικοί ιστότοποι («ενιαίες πύλες») για τα ταμεία επιμερισμένης διαχείρισης

Περιφερειακές και εθνικές αρχές χρηματοδότησης

Έμμεση διαχείριση

Η έμμεση διαχείριση της χρηματοδότησης της ΕΕ σημαίνει ότι τα χρηματοδοτικά προγράμματα υλοποιούνται εν μέρει ή πλήρως από τρίτους, όπως εθνικές αρχές ή διεθνείς οργανισμούς. Η χρηματοδότηση λαμβάνει τη μορφή επιδοτήσεων για τις οποίες υποβάλλετε αίτηση σε εθνικό επίπεδο.

Το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού της ΕΕ που διατίθεται για ανθρωπιστική βοήθεια και διεθνή ανάπτυξη εκτελείται υπό καθεστώς έμμεσης διαχείρισης.

Τα προγράμματα έμμεσης διαχείρισης αντιπροσωπεύουν περίπου το 10 % του συνολικού προϋπολογισμού της ΕΕ.

Για πληροφορίες σχετικά με το πού πρέπει να υποβάλετε αίτηση για αυτό το είδος χρηματοδότησης, βλ. Διαδικασία υποβολής αιτήσεων — έμμεση διαχείριση