Welke soorten financiering zijn beschikbaar?
De EU voorziet in financiering voor een hele waaier van projecten en programma’s. Zij past strenge regels toe om strikt toezicht te houden op de manier waarop het geld wordt gebruikt en om te verzekeren dat dit transparant en op een verantwoorde manier gebeurt.
EU-financiering kan uiteenlopende vormen aannemen:
- subsidies – meestal vragen mensen subsidies aan door ideeën in te dienen voor projecten na een “oproep tot het indienen van voorstellen”
- subsidies die worden beheerd door nationale of regionale overheden
- leningen, garanties en kapitaalinvesteringen voor de uitvoering van het EU-beleid en de EU-programma's;
- leningen aan lidstaten van de EU en aan landen buiten de EU
- prijzen voor winnaars van Horizon Europe-wedstrijden
Beheer van EU-financiering
Uit de EU-begroting gefinancierde programma’s kunnen op drie verschillende manieren worden beheerd:
- direct beheer: de EU-financiering wordt rechtstreeks door de Europese Commissie beheerd
- gedeeld beheer: de Europese Commissie en de nationale autoriteiten beheren de financiering gezamenlijk
- indirect beheer: de financiering wordt beheerd door partnerorganisaties of andere autoriteiten binnen of buiten de EU
Direct beheer
Bij direct beheer van EU-subsidies is de Europese Commissie rechtstreeks verantwoordelijk voor alle stappen van de uitvoering van een programma: De Commissie:
- publiceert oproepen tot het indienen van voorstellen
- evalueert ingediende voorstellen
- ondertekent subsidieovereenkomsten
- monitort de uitvoering van projecten
- beoordeelt de resultaten
- verricht de betalingen
U kunt dit soort financiering aanvragen door in te gaan op oproepen tot het indienen van voorstellen.
Oproepen tot het indienen van voorstellen onder direct beheer vindt u op de portaalsite voor financieringsmogelijkheden en aanbestedingen (SEDIA).
Er bestaan speciale regelingen voor middelen in het kader van de faciliteit voor herstel en veerkracht, die tot doel hebben de groene en digitale transformatie van de EU-landen na de coronapandemie te ondersteunen als onderdeel van het herstelinstrument NextGenerationEU. De overheden van de EU-landen stellen in overleg met de Europese Commissie nationale plannen voor herstel en veerkracht op en ontvangen betalingen zodra zij de doelstellingen van het plan hebben gehaald.
Gedeeld beheer
Gedeeld beheer van EU-financiering betekent dat de verantwoordelijkheid voor het beheer van een bepaald programma gezamenlijk wordt gedragen door de Europese Commissie en de nationale overheden van de lidstaten. Ongeveer 70% van de EU-programma's wordt op deze manier beheerd.
De nationale, regionale en lokale overheden in de lidstaten kiezen welke projecten worden gefinancierd en zijn verantwoordelijk voor het dagelijks beheer ervan. De Commissie werkt samen met de lidstaten om ervoor te zorgen dat de projecten met succes worden afgerond en dat het geld goed wordt besteed.
Het cohesiebeleid en de landbouw zijn de belangrijkste gebieden waarop gedeeld beheer wordt gebruikt, met name via de volgende fondsen:
- Het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling – regionale en stedelijke ontwikkeling
- Het Cohesiefonds – voor minder ontwikkelde regio's
- Het Europees Sociaal Fonds – sociale integratie en goed bestuur
- Het Fonds voor een rechtvaardige transitie – steun aan de regio’s die het zwaarst worden getroffen door de transitie naar klimaatneutraliteit
- Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling
- Europees Fonds voor maritieme zaken en visserij
Nationale websites (“single portals”) voor fondsen onder gedeeld beheer
Regionale en nationale financieringsautoriteiten
Indirect beheer
Indirect beheer van EU-financiering betekent dat de financieringsprogramma’s geheel of gedeeltelijk worden uitgevoerd door derden, zoals nationale overheden of internationale organisaties. De financiering gebeurt in de vorm van subsidies, waarvoor u op nationaal niveau een aanvraag indient.
Het merendeel van de EU-middelen voor humanitaire hulp en internationale ontwikkeling wordt uitgevoerd onder indirect beheer.
Programma’s voor indirect beheer maken ongeveer 10% van de totale EU-begroting uit.
Zie Aanvraagprocedure – indirect beheer voor informatie over waar een dergelijke financiering kan worden aangevraagd.