Gníomhaireacht Soláthair Euratom (ESA)

Forbhreathnú

• Ról: Soláthar rialta slán na n-ábhar núicléach (mianta, bunábhar agus sainábhar eamhnach) a chothabháil d’úsáideoirí uile an Aontais. 
• Ard-Stiúrthóir: Michael Hübel
• Bliain a bhunaithe: 1960 
• An líon foirne: 17
• Suíomh: Lucsamburg
• Suíomh gréasáin: Gníomhaireacht Soláthair Euratom

Gníomhaíochtaí

Cruthaíodh an Ghníomhaireacht (Gníomhaireacht Soláthair an Chomhphobail Eorpaigh do Fhuinneamh Adamhach, go hoifigiúil) mar chuid de Chonradh Euratom. Gníomhaireacht Soláthair Euratom (GSE) a thugtar air freisin.

Is é príomhchúram na Gníomhaireachta slándáil soláthair na n-ábhar núicléach agus an bhreosla núicléach a chinntiú d’úsáideoirí uile an Aontais. Freastalaíonn sé ar riachtanais na bhfóntas a tháirgeann fuinneamh núicléach, imoibreoirí taighde, táirgeoirí raidiseatóp míochaine, agus tionscal an tslabhra soláthair núicléach. 

Déanann GSE monatóireacht ar an margadh núicléach agus ar fholáirimh maidir leis na treochtaí is bagairt do shlándáil sholáthar ábhar núicléach an Aontais le haghaidh úsáidí cumhachta agus neamhchumhachta. Féadfaidh sí beart a dhéanamh as a stuaim féin (e.g. meabhrán tuisceana leis na Stáit Aontaithe chun teacht ar shainábhair agus ar bhreosla chun críoch taighde agus leighis), nó d’fhéadfadh sí bearta a mholadh don Choimisiún Eorpach.

Is í GSE an t-aon chomhlacht amháin a fhéadfaidh conarthaí a shíniú chun mianta, bunábhair agus sainábhar eamhnach a sholáthar san Aontas, agus féadfaidh sí diúltú conradh a thabhairt i gcrích. Féadfar cur i gcoinne chinntí na Gníomhaireachta maidir leis an gconradh soláthair os comhair an Choimisiúin mar shrianta agus ceartúcháin ar chumhachtaí na Gníomhaireachta. Sa líon beag cásanna achomhairc i gcoinne chinntí na Gníomhaireachta, dheimhnigh an Coimisiún na cinntí agus níor bhain sé leas as an gceart crosta. 

Cé a bhaineann tairbhe as?

• Baineann fóntais an Aontais tairbhe as soláthar slán ábhar le haghaidh giniúint cumhachta.
• Baineann teaghlaigh agus eintitis (fiontair, scoileanna, ospidéil) san Aontas leas as fuinneamh núicléach.
• Baineann dochtúirí míochaine núicléiche agus othair míochaine núicléiche tairbhe as ábhair atá riachtanach do sholáthar raidiseatóp míochaine.
• Baineann eolaithe tairbhe as ábhair núicléacha a éascaíonn a gcuid taighde. 
• Baineann an tionscal atá gníomhach i seirbhísí núicléacha agus sa mhíochaine núicléach tairbhe as infhaighteacht na n-ábhar. 
• Baineann an Coimisiún Eorpach tairbhe as saineolas na Gníomhaireachta ar mhargadh thimthriall na mbreoslaí núicléacha.
• Baineann eagraíochtaí idirnáisiúnta (an Ghníomhaireacht Idirnáisiúnta do Fhuinneamh Adamhach, an Ghníomhaireacht um Fhuinneamh Núicléach) tairbhe as saineolas na Gníomhaireachta.