Ħarsa ġenerali
Belt kapitali: Bucharest
Lingwa uffiċjali tal-UE: Ir-Rumen
Stat Membru tal-UE: mill-1 ta’ Jannar 2007
Munita: Il-Leu RON Rumen. Ir-Rumanija impenjat ruħha li tadotta l-euro ladarba tissodisfa l-kundizzjonijiet neċessarji.
Schengen: Ir-Rumanija hi membru taż-żona Schengen. Il-kontrolli fil-fruntieri tal-ajru u tal-baħar tneħħew mill-31 ta’ Marzu 2024. Id-diskussjonijiet dwar deċiżjoni ulterjuri biex jitneħħew il-kontrolli fil-fruntieri tal-art se jkomplu fl-2024.
Ċifri:
- Daqs ġeografiku: 238 398 km2
- Popolazzjoni: 19 051 562 (2023)
(Sors: Eurostat - ċifri għad-daqs ġeografiku u l-popolazzjoni)
Sistema politika
Ir-Rumanija hi repubblika semipresidenzjali bi president li hu l-kap tal-gvern, u prim ministru, li hu l-kap tal-gvern. Kemm il-gvern kif ukoll il-president għandhom funzjonijiet eżekuttivi.
Il-pajjiż huwa maqsum f’41 kontea u l-muniċipalità ta’ Bucharest. Kull kontea hija amministrata minn kunsill tal-kontea, responsabbli għall-affarijiet lokali, u minn prefett responsabbli għall-amministrazzjoni tal-affarijiet nazzjonali fil-livell tal-kontea.
Kummerċ u ekonomija
Il-PDG per capita tar-Rumanija ta’ €26,800 hu kklassifikat taħt il-medja tal-UE (€35,500). Dan jammonta għal 1.6% tal-PDG totali tal-UE.
(Sors: Eurostat - ċifri għall-PDG per capita u l-PDG)
(Sors: Eurostat ċifri għall-esportazzjonijiet u l-importazzjonijiet)
Hemm 33 rappreżentant mir-Rumanija fil-Parlament Ewropew. Skopri min huma dawn il-Membri tal-Parlament Ewropew u segwi l-attivitajiet tal-uffiċċju tal-Parlament Ewropew fir-Rumanija.
Fil-Kunsill tal-UE, il-ministri nazzjonali jiltaqgħu b'mod regolari biex jadottaw il-liġijiet tal-UE u jikkoordinaw il-politiki. Rappreżentanti mill-Gvern Rumen jattendu l-laqgħat tal-Kunsill li jiffukaw fuq il-qasam ta’ responsabbiltà tagħhom diversi drabi fis-sena.
Il-Kunsill tal-UE m’għandux president permanenti b’persuna waħda (bħall-Kummissjoni jew il-Parlament). Minflok, ix-xogħol jitmexxa mill-pajjiż li jkollu l-Presidenza tal-Kunsill, li tinbidel kull 6 xhur.
Matul dawn is-6 xhur, il-ministri mill-Gvern ta’ dak il-pajjiż jippresiedu u jgħinu biex jiddeterminaw l-aġenda tal-laqgħat tal-Kunsill fl-oqsma ta’ politika differenti, u jiffaċilitaw id-djalogu mal-istituzzjonijiet l-oħrajn tal-UE.
Id-dati tal-Presidenzi Rumeni:
Jan-Ġun 2019
Il-Kummissarju Ewropew nominat mir-Rumanija hu Adina Vălean, li hi responsabbli għat-trasport.
Il-Kummissjoni hi rrappreżentata f’kull pajjiż tal-UE minn uffiċċju lokali, imsejjaħ “rappreżentanza”. Skopri aktar dwar ir-rappreżentanza tal-Kummissjoni fir-Rumanija.
Ir-Rumanija għandha 15-il rappreżentant fil-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew. Dan il-korp konsultattiv – li jirrappreżenta lil dawk li jħaddmu, il-ħaddiema u gruppi oħrajn ta’ interess – hu kkonsultat dwar il-liġijiet proposti, biex ikun hemm idea aħjar tal-bidliet possibbli tas-sitwazzjonijiet soċjali u tax-xogħol fil-pajjiżi differenti.
Ir-Rumanija għandha 15-il rappreżentant fil-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni, l-assemblea tal-UE tar-rappreżentanti reġjonali u lokali. Dan il-korp konsultattiv jiġi kkonsultat dwar il-liġijiet proposti, biex jiżgura li dawn il-liġijiet iqisu l-perspettiva minn kull reġjun tal-UE.
Ir-Rumanija tikkomunika wkoll mal-istituzzjonijiet tal-UE permezz tar-rappreżentanza permanenti tagħha fi Brussell. Bħala l-“ambaxxata għall-UE” tar-Rumanija, il-kompitu ewlieni tagħha hu li tiżgura li l-interessi u l-politiki tal-pajjiż jinstemgħu u jiġu segwiti kemm jista’ jkun fl-UE.
Baġits u finanzjament
Kemm tħallas u tirċievi r-Rumanija mill-UE?
Il-baġit tal-UE hu l-għodda li tiżgura li l-Ewropa tibqa’ forza demokratika, paċifika, prospera u kompetittiva. L-UE tużah biex tiffinanzja l-prijoritajiet tagħha u proġetti kbar li l-biċċa l-kbira tal-pajjiżi individwali tal-UE ma setgħux jiffinanzjaw waħedhom.
Il-benefiċċji tas-sħubija fl-UE jaqbżu b’mod sinifikanti d-daqs tal-kontribuzzjonijiet tal-baġit tal-UE u l-eżempji huma ħafna. L-Istati Membri kollha jibbenefikaw mill-fatt li huma parti mis-Suq Uniku, approċċ ixxerjat għall-isfidi komuni tal-migrazzjoni, it-terroriżmu u t-tibdil fil-klima, u kisbiet konkreti bħal infrastruttura tat-trasport aħjar, servizzi pubbliċi modernizzati u diġitalizzati u trattament mediku mill-aktar avvanzat.
Kemm kull pajjiż tal-UE jħallas fil-baġit tal-UE jiġi kkalkulat b’mod ġust. Aktar ma tkun kbira l-ekonomija tal-pajjiż, aktar iħallas – u viċi versa.
Il-baġit tal-UE mhux dwar l-għoti u t-teħid – hu dwar il-kontribut kollettiv biex l-Ewropa u d-dinja jsiru post aħjar għalina lkoll.
Infiq u dħul tal-baġit tal-UE għal kull pajjiż u għal kull sena
Il-proġetti ffinanzjati mill-UE fir-Rumanija
Il-flus mill-baġit tal-UE jgħinu biex jiġu ffinanzjati programmi u proġetti fil-pajjiżi kollha tal-UE – pereżempju, biex jinbnew it-toroq, jiġu ssussidjati r-riċerkaturi u jitħares l-ambjent.
Skopri aktar dwar kif ir-Rumanija tibbenefika mill-finanzjament tal-UE u mill-fondi ta’ rkupru f’pajjiżek jew fir-reġjun tiegħek.