De melodie van het Europese volkslied komt uit de negende symfonie van Ludwig van Beethoven, gecomponeerd in 1823. De tekst erbij is de "Ode an die Freude" van Friedrich von Schiller, geschreven in 1785.
Het volkslied is niet alleen een symbool van de Europese Unie, maar ook van Europa in ruimere zin. Het gedicht "Ode an die Freude" verwoordt het ideaal van een wereld waar alle mensen als broeders leven, een ideaal waarin Schiller en Beethoven beiden geloofden.
In 1972 nam de Raad van Europa het gelijknamige thema uit Beethovens negende symfonie als hymne aan. In 1985 namen de EU-regeringsleiders het over als officieel volkslied van de Europese Unie. Het is een volkslied zonder tekst. Geschreven in de universele taal van de muziek geeft het uitdrukking aan de Europese idealen van vrijheid, vrede en solidariteit.
Het Europese volkslied is niet bedoeld om de nationale volksliederen van de EU-landen te verdringen, maar om uiting te geven aan de gemeenschappelijke waarden. Het wordt gespeeld op officiële plechtigheden van de Europese Unie en ook bij allerlei evenementen met een Europees karakter.