Ħarsa ġenerali
Belt Kapitali: Praga
Lingwa/i uffiċjali tal-UE: iċ-Ċek
Stat Membru tal-UE: mill-1 ta’ Mejju 2004
Munita: Il-krona Ċeka (CZK). Iċ-Ċekja bħalissa qed tipprepara biex tadotta l-euro.
Schengen: membru mill-21 ta’ Diċembru 2007
Ċifri:
- Daqs ġeografiku: 78,871 km2
- Popolazzjoni: 10,827,529 (2023)
(Sors: Eurostat - ċifri għad-daqs ġeografiku u l-popolazzjoni)
Sistema politika
Iċ-Ċekja hi repubblika parlamentari federali bi prim ministru, li hu l-kap tal-gvern, u president, li hu l-kap ta’ stat. Il-pajjiż ġe ffurmat fl-1993 wara li ċ-Ċekoslovakkja nqasmet fiċ-Ċekja u s-Slovakkja. Il-pajjiż issa huwa maqsum f’14-il reġjun, inkluża l-belt kapitali, Praga.
Kummerċ u ekonomija
Il-PDG per capita taċ-Ċekja ta’ €32,000 huwa kklassifikat taħt il-medja tal-UE (€35,500). Dan jammonta għal 1.6% tal-PDG totali tal-UE.
(Sors: Eurostat - ċifri għall-PDG per capita u l-PDG)
(Sors: Eurostat - ċifri għall-esportazzjonijiet u l-importazzjonijiet)
Hemm 21 rappreżentant miċ-Ċekja fil-Parlament Ewropew. Skopri min huma dawn il-Membri tal-Parlament Ewropew u segwi l-attivitajiet tal-uffiċċju tal-Parlament Ewropew fiċ-Ċekja.
Fil-Kunsill tal-UE, il-ministri nazzjonali jiltaqgħu b'mod regolari biex jadottaw il-liġijiet tal-UE u jikkoordinaw il-politiki. Rappreżentanti mill-Gvern Ċek jattendu l-laqgħat tal-Kunsill li jiffukaw fuq il-qasam ta’ responsabbiltà tagħhom diversi drabi fis-sena.
Il-Kunsill tal-UE m’għandux president permanenti b’persuna waħda (bħall-Kummissjoni jew il-Parlament). Minflok, ix-xogħol jitmexxa mill-pajjiż li jkollu l-Presidenza tal-Kunsill, li tinbidel kull 6 xhur.
Matul dawn is-6 xhur, il-ministri mill-Gvern ta’ dak il-pajjiż jippresiedu u jgħinu biex jiddeterminaw l-aġenda tal-laqgħat tal-Kunsill fl-oqsma ta’ politika differenti, u jiffaċilitaw id-djalogu mal-istituzzjonijiet l-oħrajn tal-UE.
Dati tal-Presidenzi Ċeki:
Jan-Ġun 2009 | Lul-Diċ 2022
Il-Kummissarju Ewropew nominat miċ-Ċekja hija Vĕra Jourová, li hija l-Viċi President responsabbli għall-Valuri u t-Trasparenza.
Il-Kummissjoni hi rappreżentata f’kull pajjiż tal-UE minn uffiċċju lokali, imsejjaħ “rappreżentanza”. Skopri aktar dwar ir-rappreżentanza tal-Kummissjoni fiċ-Ċekja.
Iċ-Ċekja għandha 12-il rappreżentant fil-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew. Dan il-korp konsultattiv – li jirrappreżenta lil dawk li jħaddmu, il-ħaddiema u gruppi oħrajn ta’ interess – hu kkonsultat dwar il-liġijiet proposti, biex ikun hemm idea aħjar tal-bidliet possibbli tas-sitwazzjonijiet soċjali u tax-xogħol fil-pajjiżi differenti.
Iċ-Ċekja għandha 12-il rappreżentant fil-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni, l-assemblea tal-UE tar-rappreżentanti reġjonali u lokali. Dan il-korp konsultattiv jiġi kkonsultat dwar il-liġijiet proposti, biex jiżgura li dawn il-liġijiet iqisu l-perspettiva minn kull reġjun tal-UE.
Iċ-Ċekja tikkomunika wkoll mal-istituzzjonijiet tal-UE permezz tar-rappreżentanza permanenti tagħha fi Brussell. Bħala l-“ambaxxata għall-UE” taċ-Ċekja, il-kompitu ewlieni tagħha hu li tiżgura li l-interessi u l-politiki tal-pajjiż jinstemgħu u jiġu segwiti kemm jista’ jkun fl-UE.
Baġits u finanzjament
Kemm tħallas u tirċievi ċ-Ċekja mill-UE?
Il-baġit tal-UE hu l-għodda li tiżgura li l-Ewropa tibqa’ forza demokratika, paċifika, prospera u kompetittiva . L-UE tużah biex tiffinanzja l-prijoritajiet tagħha u proġetti kbar li l-biċċa l-kbira tal-pajjiżi individwali tal-UE ma setgħux jiffinanzjaw waħedhom.
Il-benefiċċji mis-sħubija fl-UE jaqbżu b’mod sinifikanti d-daqs tal-kontribuzzjonijiet tal-baġit tal-UE u l-eżempji huma ħafna. L-Istati Membri kollha jibbenefikaw mill-fatt li huma parti mis-Suq Uniku, approċċ ixxerjat għall-isfidi komuni tal-migrazzjoni, it-terroriżmu u t-tibdil fil-klima, u kisbiet konkreti bħal infrastruttura tat-trasport aħjar, servizzi pubbliċi modernizzati u diġitalizzati u trattament mediku mill-aktar avvanzat.
Kemm kull pajjiż tal-UE jħallas fil-baġit tal-UE jiġi kkalkulat b’mod ġust. Aktar ma tkun kbira l-ekonomija tal-pajjiż, aktar iħallas – u viċi versa.
Il-baġit tal-UE mhux dwar l-għoti u t-teħid – hu dwar il-kontribut kollettiv biex l-Ewropa u d-dinja jsiru post aħjar għalina lkoll.
Infiq u dħul tal-baġit tal-UE għal kull pajjiż u għal kull sena
Il-proġetti ffinanzjati mill-UE fiċ-Ċekja
Il-flus mill-baġit tal-UE jgħinu biex jiġu ffinanzjati programmi u proġetti fil-pajjiżi kollha tal-UE – pereżempju, biex jinbnew it-toroq, jiġu ssussidjati r-riċerkaturi u jitħares l-ambjent.
Skopri aktar dwar kif iċ-Ċekja tibbenefika mill-finanzjament tal-UE u mill-fondi ta’ rkupru f’pajjiżek jew fir-reġjun tiegħek.