Informacje ogólne
Stolica: Sofia
Język urzędowy: bułgarski
Państwo członkowskie UE: od 1 stycznia 2007 r.
Waluta: lew bułgarski (BGN). Bułgaria zobowiązała się do przyjęcia euro, jak tylko spełni konieczne warunki.
Strefa Schengen: Bułgaria jest członkiem strefy Schengen. Od 31 marca 2024 r. znosi się kontrole na granicach powietrznych i morskich. Dyskusje na temat kolejnej decyzji o zniesieniu kontroli na granicach lądowych będą kontynuowane w 2024 r.
Dane liczbowe:
- Powierzchnia: 110 996 km2
- Liczba ludności: 6 447 710 (2023 r.)
(Źródło: Eurostat - dane liczbowe dotyczące powierzchni i liczby ludności)
Ustrój polityczny
Bułgaria jest republiką parlamentarną. Organem ustawodawczym jest jednoizbowy parlament wybierany w systemie proporcjonalnym. Pierwsze demokratyczne wybory odbyły się w 1990 r., krótko po upadku państwa komunistycznego.
Szefem rządu jest premier, który posiada szerokie uprawnienia wykonawcze. Głowa państwa – prezydent – pełni głównie funkcję reprezentacyjną, posiada również ograniczone prawo weta.
Bułgaria jest państwem unitarnym. Terytorium kraju jest podzielone na 28 obwodów (oblast), a gubernatorów mianuje premier. Gminy nie mają uprawnień do poboru podatków i w dużej mierze zależą od transferów z budżetu państwa.
Handel i gospodarka
PKB na mieszkańca Bułgarii wynosi 22 000 euro i jest niższy od średniej unijnej (35 500 euro). Udział Bułgarii w całkowitym PKB UE wynosi 0,5 proc.
(Źródło: Eurostat - dane liczbowe dotyczące PKB na mieszkańca i PKB)
(Źródło: Eurostat - dane liczbowe dotyczące eksportu i importu)
W Parlamencie Europejskim zasiada 17 posłów z Bułgarii. Więcej informacji o bułgarskich eurodeputowanych i działalności biura Parlamentu Europejskiego w Bułgarii
Ministrowie rządów państw UE, zgromadzeni w Radzie UE, na regularnych spotkaniach przyjmują nowe przepisy i koordynują działania polityczne. Przedstawiciele bułgarskiego rządu uczestniczą kilka razy w roku w posiedzeniach Rady poświęconych kwestiom wchodzącym w zakres ich kompetencji.
Rada UE nie ma stałego przewodniczącego (w przeciwieństwie do Komisji lub Parlamentu Europejskiego). Jej pracami kieruje kraj sprawujący prezydencję w Radzie, który zmienia się na zasadzie rotacji co sześć miesięcy.
W trakcie tych sześciu miesięcy ministrowie z tego kraju przewodniczą obradom dotyczącym poszczególnych obszarów polityki oraz pomagają w ustalaniu ich porządku, a także dbają o to, aby dialog z innymi instytucjami UE przebiegał sprawnie.
Daty bułgarskiej prezydencji:
styczeń–czerwiec 2018 r.
Bułgarską komisarz w Komisji Europejskiej jest Iliana Iwanowa, która odpowiada za innowacje, badania naukowe, kulturę, edukację i młodzież.
We wszystkich krajach UE Komisję reprezentują jej lokalne biura nazywane przedstawicielstwami. Dowiedz się więcej o przedstawicielstwie Komisji w Bułgarii.
Bułgaria ma 12 przedstawicieli w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym. Ten organ doradczy – reprezentujący pracodawców, pracowników i inne grupy interesu – przedstawia opinie na temat proponowanych przepisów. Dzięki temu wszystkie zainteresowane strony mogą zyskać lepsze wyobrażenie co do ewentualnych skutków tych przepisów dla rynku pracy i sytuacji społecznej w różnych państwach.
Bułgaria ma 12 przedstawicieli w Europejskim Komitecie Regionów, który jest zgromadzeniem przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych w UE. Ten organ opiniodawczy doradza w sprawie proponowanych przepisów, aby zagwarantować, że będą one uwzględniały punkt widzenia wszystkich regionów UE.
Bułgaria utrzymuje stały kontakt z instytucjami UE również za pośrednictwem swojego stałego przedstawicielstwa w Brukseli. Jest to swego rodzaju ambasada Bułgarii przy UE, której głównym zadaniem jest dbanie o to, by interesy kraju i jego polityka liczyły się w UE i były w jak największym stopniu realizowane.
Budżet i wsparcie finansowe
Ile Bułgaria wpłaca do budżetu UE, a ile z niego otrzymuje?
Budżet UE pomaga zapewnić, by Europa pozostała demokratyczna i konkurencyjna oraz nadal cieszyła się pokojem i dobrobytem. UE wykorzystuje budżet, by finansować swoje priorytety i duże projekty, których większość państw UE nie mogłaby sfinansować samodzielnie.
Członkostwo w UE przynosi krajom korzyści, których wartość jest dużo wyższa od składki, którą wpłacają do unijnego budżetu. Wszystkie państwa członkowskie zyskują również na tym, że są częścią jednolitego rynku oraz że razem stawiają czoło wyzwaniom związanym z migracją, terroryzmem i zmianą klimatu. Członkostwo w UE to także konkretne efekty, takie jak lepsza infrastruktura transportowa, zmodernizowane i cyfrowe usługi publiczne oraz najnowocześniejsze metody leczenia.
Wysokość wpłaty do budżetu UE dla każdego kraju UE jest obliczana sprawiedliwie. Im większa gospodarka, tym większy wkład do budżetu – i na odwrót.
Budżet UE to coś więcej niż dochody i wydatki. To nasze wspólne pieniądze, które inwestujemy, aby w Europie i na świecie wszystkim żyło się lepiej.
Wydatki z budżetu UE i jego dochody w podziale na kraje w ujęciu rocznym
Projekty finansowane przez UE w Bułgarii
Pieniądze z budżetu UE pomagają finansować programy i projekty – takie jak budowa dróg, stypendia dla naukowców i ochrona środowiska – we wszystkich krajach UE.
Dowiedz się więcej o tym, jak Bułgaria się zmienia dzięki unijnym funduszom, oraz o funduszach odbudowy w Twoim kraju lub regionie.