Informacje ogólne
Stolica: Dublin
Języki urzędowe: irlandzki, angielski
W UE: od 1 stycznia 1973 r.
Waluta: euro. W strefie euro od 1 stycznia 1999 r.
Strefa Schengen: Irlandia wynegocjowała klauzulę opt-out i nie jest członkiem strefy Schengen.
Dane liczbowe:
- Powierzchnia: 69 947 km2
- Liczba ludności: 5 194 336 (2023 r.)
(Źródło: Eurostat – dane liczbowe dotyczące powierzchni i liczby ludności)
Ustrój polityczny
Irlandia jest republiką parlamentarną. Składa się z 26 hrabstw. Szef rządu – premier (Taoiseach) – jest mianowany przez prezydenta po nominacji przez niższą izbę parlamentu (Dáil). Sprawuje on władzę wykonawczą. Głową państwa jest prezydent, który ma głównie uprawnienia reprezentacyjne.
Parlament ma dwie izby (wyższą i niższą).
Handel i gospodarka
Irlandia zajmuje drugie miejsce w Unii Europejskiej pod względem wielkości PKB na mieszkańca. Wskaźnik ten wynosi 83 300 euro i jest znacznie wyższy od średniej unijnej (35 500 euro). Udział Irlandii w całkowitym PKB UE wynosi 2,8 proc.
(Źródło: Eurostat – dane liczbowe dotyczące PKB na mieszkańca i PKB)
(Źródło: Eurostat – dane liczbowe dotyczące eksportu i importu)
W Parlamencie Europejskim zasiada 13 posłów z Irlandii. Więcej informacji o irlandzkich eurodeputowanych i działalności biura Parlamentu Europejskiego w Irlandii
Ministrowie rządów państw UE, zgromadzeni w Radzie UE, na regularnych spotkaniach przyjmują nowe przepisy i koordynują działania polityczne. Przedstawiciele irlandzkiego rządu uczestniczą kilka razy w roku w posiedzeniach Rady poświęconych kwestiom wchodzącym w zakres ich kompetencji.
Rada UE nie ma stałego przewodniczącego (w przeciwieństwie do Komisji lub Parlamentu Europejskiego). Jej pracami kieruje kraj sprawujący prezydencję w Radzie, który zmienia się na zasadzie rotacji co sześć miesięcy.
W trakcie tych sześciu miesięcy ministrowie z tego kraju przewodniczą obradom dotyczącym poszczególnych obszarów polityki oraz pomagają w ustalaniu ich porządku, a także dbają o to, aby dialog z innymi instytucjami UE przebiegał sprawnie.
Daty irlandzkiej prezydencji:
styczeń–czerwiec 1975 r. | lipiec–grudzień 1979 r. | lipiec–grudzień 1984 r. | styczeń–czerwiec 1990 r. | lipiec–grudzień 1996 r. | styczeń–czerwiec 2004 r. | styczeń–czerwiec 2013 r. | lipiec–grudzień 2026 r.
Irlandzką komisarz w Komisji Europejskiej jest Mairead McGuinness, która odpowiada za stabilność finansową, usługi finansowe i unię rynków kapitałowych.
We wszystkich krajach UE Komisję reprezentują jej lokalne biura nazywane przedstawicielstwami. Dowiedz się więcej o przedstawicielstwie Komisji w Irlandii.
Irlandia ma 9 przedstawicieli w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym. Ten organ doradczy – reprezentujący pracodawców, pracowników i inne grupy interesu – przedstawia opinie na temat proponowanych przepisów. Dzięki temu wszystkie zainteresowane strony mogą zyskać lepsze wyobrażenie co do ewentualnych skutków tych przepisów dla rynku pracy i sytuacji społecznej w różnych państwach.
Irlandia ma 9 przedstawicieli w Europejskim Komitecie Regionów, który jest zgromadzeniem przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych w UE. Ten organ opiniodawczy doradza w sprawie proponowanych przepisów, aby zagwarantować, że będą one uwzględniały punkt widzenia wszystkich regionów UE.
Irlandia utrzymuje stały kontakt z instytucjami UE również za pośrednictwem swojego stałego przedstawicielstwa w Brukseli. Jest to swego rodzaju ambasada Irlandii przy UE, której głównym zadaniem jest dbanie o to, by interesy kraju i jego polityka liczyły się w UE i były w jak największym stopniu realizowane.
Budżet i wsparcie finansowe
Ile Irlandia wpłaca do budżetu UE, a ile z niego otrzymuje?
Budżet UE pomaga zapewnić, by Europa pozostała demokratyczna i konkurencyjna oraz nadal cieszyła się pokojem i dobrobytem. UE wykorzystuje budżet, by finansować swoje priorytety i duże projekty, których większość państw UE nie mogłaby sfinansować samodzielnie.
Członkostwo w UE przynosi krajom korzyści, których wartość jest dużo wyższa od składki wpłacanej przez nie do unijnego budżetu. Jest na to wiele przykładów. Wszystkie państwa członkowskie zyskują również na tym, że są częścią jednolitego rynku oraz że razem stawiają czoło wyzwaniom związanym z migracją, terroryzmem i zmianą klimatu. Członkostwo w UE to także konkretne efekty, takie jak lepsza infrastruktura transportowa, zmodernizowane i cyfrowe usługi publiczne oraz najnowocześniejsze metody leczenia.
Wysokość wpłaty do budżetu UE dla każdego kraju UE jest obliczana sprawiedliwie. Im większa gospodarka, tym większy wkład do budżetu – i na odwrót.
Budżet UE to coś więcej niż dochody i wydatki. To nasze wspólne pieniądze, które inwestujemy, aby w Europie i na świecie wszystkim żyło się lepiej.
Wydatki z budżetu UE i jego dochody w podziale na kraje w ujęciu rocznym
Projekty finansowane przez UE w Irlandii
Pieniądze z budżetu UE pomagają finansować programy i projekty – takie jak budowa dróg, stypendia dla naukowców i ochrona środowiska – we wszystkich krajach UE.
Dowiedz się więcej o tym, jak Irlandia się zmienia dzięki unijnym funduszom, oraz o funduszach odbudowy w Twoim kraju lub regionie.