Forléargas
Príomhchathair: Páras
Teanga oifigiúil/teangacha oifigiúla de chuid an Aontais Eorpaigh: Fraincis
Ballstát den Aontas Eorpach: ón 1 Eanáir 1958
Airgeadra: euro (€)
An limistéar Euro: ball ón 1 Eanáir 1999
Schengen: ball ón 26 Márta 1995
Figiúirí:
- Achar na tíre: 638,475 km2
- Daonra: 68,401,997 (2024)
(Foinse: Eurostat - figiúirí maidir le hachar na tíre agus daonra)
Córas polaitiúil
Poblacht leath-uachtaránachta is ea an Fhrainc ag a bhfuil príomh-aire, arb é an ceann rialtais, arna cheapadh ag an uachtarán a thoghtar go díreach ina cheann stáit. Tá 18 réigiún riaracháin i gcríoch na Fraince: 13 réigiún cathrach (i.e. an Fhrainc ar an mór-roinn) agus 5 réigiún thar lear. Is cuid den Aontas iad gach ceann de na 5 réigiún thar lear, maille le Saint-Martin (críoch de chuid na Fraince sa Chairib), agus stádas réigiúin fhorimeallaigh acu. Tá Strasbourg, cathair sa Fhrainc, ar cheann de thrí shuíomh oifigiúla na n-institiúidí Eorpacha. Is iad an Bhruiséil agus cathair Lucsamburg an dá cheann eile.
An trádáil agus an geilleagar
Tá an Fhrainc san aonú háit déag san Aontas Eorpach ó thaobh olltáirgeacht intíre iomlán (OTI) per capita de, is é sin €38,000, figiúr atá os cionn mheán an Aontais (€37,600). Sin 16.6% d’OTI an Aontais san iomlán.
(Foinse: Eurostat - figiúirí maidir ler OTI per capita agus OTI)
(Foinse: Eurostat - figiúirí maidir le heaspórtálacha agus impórtálacha)
Tá 81 ionadaí ón bhFrainc i bParlaimint na hEorpa. Féach leat cé hiad na Feisirí sin de Pharlaimint na hEorpa agus lean gníomhaíochtaí oifig Pharlaimint na hEorpa sa Fhrainc.
Is i gComhairle an Aontais Eorpaigh a thagann airí náisiúnta le chéile go rialta le dlíthe an Aontais a ghlacadh agus a mbeartais a chomhordú. Freastalaíonn ionadaithe ó rialtas na Fraince ar chruinnithe den Chomhairle atá dírithe ar réimse a bhfreagrachta roinnt uaireanta sa bhliain.
Ní uachtarán buan amháin (amhail Uachtarán an Choimisiúin agus na Parlaiminte) atá ar Chomhairle an Aontais Eorpaigh. Ina ionad sin, is í an tír a bhfuil uachtaránacht na Comhairle faoina cúram a stiúrann an obair sin. Bíonn an ról sin ag gach Ballstát ar a sheal ar feadh 6 mhí.
Le linn na tréimhse 6 mhí sin, bíonn airí ó rialtas thír na huachtaránachta i bhfeighil ar chruinnithe na Comhairle sna réimsí beartais éagsúla, glacann siad páirt i leagan amach chláir na gcruinnithe sin, agus éascaíonn siad an caidreamh le hinstitiúidí eile an Aontais Eorpaigh.
Na tréimhsí a raibh an uachtaránacht faoi chúram na Fraince lena linn:
Eanáir – Meitheamh 1959 | Eanáir – Meitheamh 1962 | Eanáir – Meitheamh 1965 | Eanáir – Meitheamh 1968 | Eanáir – Meitheamh 1971 | Iúil – Nollaig 1974 | Eanáir – Meitheamh 1979 | Eanáir – Meitheamh 1984 | Iúil – Nollaig 1989 | Eanáir – Meitheamh 1995 | Iúil – Nollaig 2000 | Eanáir-Meitheamh 2008 | Eanáir – Meitheamh 2022
Is é Stéphane Séjourné an Coimisinéir Eorpach atá ainmnithe ag an bhFrainc. Is é an Leas-Uachtarán Feidhmiúcháin um Rathúnas agus Straitéis Thionsclaíoch.
Tá oifig áitiúil ag an gCoimisiún i ngach Ballstát. ‘Ionadaíochtaí an Choimisiúin’ a thugtar ar na hoifigí sin. Tuilleadh eolais faoi ionadaíocht an Choimisiúin sa Fhrainc.
Tá 24 ionadaí ag an bhFrainc ar Choiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa. Eagraíocht chomhairleach atá sa choiste sin ina bhfuil fostóirí, oibrithe agus grúpaí leasa eile. Faigheann na hinstitiúidí comhairle uaidh i dtaobh dlíthe atá beartaithe le go mbeidh tuiscint níos fearr acu ar an tionchar a bheadh ag na dlíthe sin ar dhálaí oibre agus sóisialta i dtíortha éagsúla.
Tá 24 ionadaí ag an bhFrainc ar Choiste Eorpach na Réigiún, is é sin tionól an Aontais d’ionadaithe réigiúnacha agus áitiúla. Faigheann na hinstitiúidí comhairle ón gcoiste sin i dtaobh dlíthe atá beartaithe le gur féidir an dearcadh atá ag gach réigiún faoi leith san Aontas Eorpach i dtaobh na ndlíthe sin a thuiscint agus a chur san áireamh.
Bíonn an Fhrainc i dteagmháil freisin le hinstitiúidí an Aontais tríd an mbuanionadaíocht atá aici sa Bhruiséil. Sin ‘ambasáid na Fraince chuig an Aontas Eorpach’ agus is é is príomhchúram di deimhin a dhéanamh de go mbíonn leasanna agus beartais na tíre á gcur chun cinn agus go dtugtar aird orthu a mhéid is féidir san Aontas.
Buiséid agus Maoiniú
Cén chaoi a mbaineann an Fhrainc tairbhe as buiséad an Aontais?
Is é buiséad an Aontais an uirlis lena chinntiú gur fórsa daonlathach síochánta rathúil iomaíoch í an Eoraip. Baineann an tAontas úsáid as a bhuiséad chun a thosaíochtaí agus a thionscadail mhóra a mhaoiniú, rudaí nach bhféadfadh an chuid is mó de thíortha an Aontais a mhaoiniú ina n-aonar.
Is mó na buntáistí a bhaineann le ballraíocht an Aontais ná méid ranníocaíochtaí bhuiséad an Aontais, agus is iomaí sampla de sin atá ann. Baineann na Ballstáit uile tairbhe as a bheith rannpháirteach sa Mhargadh Aonair, as cur chuige comhroinnte i leith na ndúshlán coiteann a bhaineann leis an imirce, leis an sceimhlitheoireacht agus leis an athrú aeráide, agus as gnóthachain nithiúla amhail bonneagar iompair níos fearr, seirbhísí poiblí nuachóirithe agus digitithe agus cóir leighis cheannródaíoch.
An méid atá le híoc ag gach tír san Aontas isteach i mbuiséad an Aontais, déantar é a ríomh ar bhealach cothrom. Íocann na tíortha sin a bhfuil geilleagair mhóra acu níos mó airgid isteach sa bhuiséad ná na tíortha sin a bhfuil geilleagair bheaga acu – agus an bealach eile thart.
Ní tabhairt agus glacadh atá i gceist le buiséad an Aontais; is éard atá i gceist leis rannchuidiú le chéile chun háit níos fearr a dhéanamh den Eoraip agus den domhan do chách.
Caiteachas bhuiséad an Aontais agus ioncam de réir tíre in aghaidh na bliana
Tionscadail sa Fhrainc a fuair maoiniú ón Aontas Eorpach
Cuidíonn an t-airgead i mbuiséad an Aontais le cláir agus tionscadail a mhaoiniú i dtíortha uile an Aontais, e.g. chun bóithre a thógáil, maoiniú a thabhairt do thaighdeoirí agus an comhshaol a chosaint.
Tuilleadh eolais faoin gcaoi a dtéann maoiniú ón Aontas chun tairbhe don Fhrainc agus faoi chistí téarnaimh i do thír nó i do réigiún féin.