Il-proċess ta' teħid tad-deċiżjonijiet tal-UE
Hemm 3 istituzzjonijiet ewlenin involuti fit-teħid tad-deċiżjonijiet tal-UE:
- il-Parlament Ewropew, li jirrappreżenta liċ-ċittadini tal-UE
- il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea, li jirrappreżenta l-gvernijiet nazzjonali
- il-Kummissjoni Ewropea, li tirrappreżenta l-interessi ġenerali tal-UE
Il-politiki tal-UE huma tipikament deċiżi permezz tal-proċedura leġiżlattiva ordinarja (li qabel kienet magħrufa bħala l-proċedura ta’ “kodeċiżjoni”). Dan huwa proċess fejn it-tliet istituzzjonijiet ewlenin jaslu għal ftehim dwar il-leġiżlazzjoni.
Abbozzar tal-liġi tal-UE
Qabel ma tipproponi inizjattivi ġodda l-Kummissjoni tivvaluta l-impatt potenzjali ekonomiku, soċjali u ambjentali li dawn jistgħu jkollhom.
Il-Kummissjoni tagħmel dan billi tħejji rapport imsejjaħ “valutazzjoni tal-impatt” li jistabbilixxi l-vantaġġi u l-iżvantaġġi tal-għażliet ta’ politika. Il-valutazzjoni tal-impatt tinkludi input minn organizzazzjonijiet nongovernattivi, awtoritajiet nazzjonali u l-industrija, kif ukoll gruppi ta’ esperti li jagħtu pariri dwar kwistjonijiet tekniċi.
L-individwi, in-negozji u l-organizzazzjonijiet jistgħu jipprovdu feedback permezz ta’ konsultazzjonijiet pubbliċi (kwestjonarji) fuq il-portal tal-Kummissjoni “Semma’ leħnek”.
Il-parlamenti nazzjonali jistgħu formalment jesprimu r-riżervi tagħhom jekk jaħsbu li jkun aħjar li jieħdu ħsieb il-kwistjoni fil-livell nazzjonali milli fil-livell tal-UE.
Reviżjoni u adozzjoni
Hekk kif il-Kummissjoni tkun ippreżentat il-proposta tagħha, kemm il-Parlament kif ukoll il-Kunsill jirreveduha u jistgħu jipproponu emendi. Tipikament, il-Parlament, il-Kunsill u l-Kummissjoni mbagħad jiltaqgħu biex jaraw jekk jistgħux jaqblu dwar sett sħiħ ta’ emendi.
Jekk il-Kummissjoni ma taqbilx ma’ xi emendi, il-Kunsill jista’ biss jannulla l-oġġezzjoni b’deċiżjoni unanima. Jekk il-Kummissjoni tqis li l-emendi jbiddlu eċċessivament il-proposta, hija għandha d-dritt li tirtira l-proposta tagħha.
Jekk it-tliet istituzzjonijiet ma jaqblux dwar test finali komuni, isir it-tieni qari.
Matul it-tieni qari, il-Parlament u l-Kunsill jistgħu jipproponu aktar emendi. Il-Parlament jista’ wkoll jimblokka l-proposta jekk ma jkunx jista’ jaqbel mal-Kunsill.
Jekk il-Parlament u l-Kunsill jaqblu dwar l-emendi, il-proposta tista’ tiġi adottata. Jekk ma jaqblux, jitwaqqaf kumitat ta’ konċiljazzjoni biex jipprova jsib soluzzjoni. Kemm il-Parlament kif ukoll il-Kunsill jistgħu jimblukkaw il-proposta matul dan l-istadju finali tat-tieni qari.
Proposta tiġi adottata fil-liġi meta l-Parlament u l-Kunsill jaqblu dwar test konġunt, u tiġi ppubblikata fil-Ġurnal Uffiċjali tal-UE.
Proċedura leġiżlattiva ordinarja
Spjegazzjoni pass pass tal-proċedura leġiżlattiva ordinarja – fejn il-Parlament jgħaddi l-liġijiet flimkien b’mod konġunt mal-Kunsill – u lista ta' liġijiet preċedenti li saru b'din il-proċedura.
Proċeduri leġiżlattivi speċjali
Spjegazzjoni ta’ kif il-Parlament u l-Kunsill jaħdmu flimkien skont il-proċeduri ta’ approvazzjoni u ta’ konsultazzjoni.
Ara s-sessjonijiet diretti tal-Parlament Ewropew
Segwi is-sessjonijiet diretti tal-Kunsill tal-Unjoni Ewropea
Segwi t-tfassil tal-liġijiet
Kulħadd jista’ jsegwi l-iżvilupp tal-liġijiet proposti tal-UE matul il-proċess tat-tfassil tal-liġijiet, mill-ippjanar u l-adozzjoni sal-implimentazzjoni u r-reviżjoni.
Involvi ruħek fit-tfassil tal-liġijiet
L-aġenda tal-Kummissjoni għal regolamentazzjoni aħjar tippermetti li l-individwi, in-negozji, il-partijiet ikkonċernati, l-awtoritajiet nazzjonali u organizzazzjonijiet oħra jikkontribwixxu għat-tfassil tal-politika tal-UE. Tista’ ssemma’ leħnek permezz ta’
- konsultazzjonijiet pubbliċi (kwestjonarji) ippubblikati fuq il-portal Semma’ leħnek
- l-inizjattiva taċ-ċittadini Ewropej li tippermetti li miljun individwu li jgħixu fi kwart tal-pajjiżi membri jistiednu lill-Kummissjoni tipproponi leġiżlazzjoni
- il-komunitajiet elettroniċi ta’ SINAPSE li jippermettu lill-esperti jaqsmu l-għarfien madwar l-UE
- il-Konferenza dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa