Προώθηση και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναλάβει ισχυρή δέσμευση να προάγει και να προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου στην ΕΕ καθώς και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η δράση και η πολιτική της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα αποτελείται από δύο σκέλη:
- προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων εντός της ΕΕ, σύμφωνα με τις ιδρυτικές Συνθήκες και τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ
- προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας σε παγκόσμιο επίπεδο, και συγκεκριμένα των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ με άλλες χώρες, περιφέρειες και διεθνείς οργανισμούς
Ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων είναι απαραίτητος στις δημοκρατικές κοινωνίες που βασίζονται στο κράτος δικαίου. Στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ καθορίζονται τα θεμελιώδη δικαιώματα που είναι δεσμευτικά για τα θεσμικά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ. Ο Χάρτης ισχύει επίσης για τις κυβερνήσεις των κρατών μελών όταν εφαρμόζουν το δίκαιο της ΕΕ.
Η πολιτική της ΕΕ:
- προασπίζει τα πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα και ελευθερίες
- προάγει την ίση μεταχείριση και την απαγόρευση των διακρίσεων λόγω φύλου, φυλής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας και γενετήσιου προσανατολισμού
- ενδυναμώνει τους πολίτες, τους εργαζομένους, τους εργοδότες και τους καταναλωτές της ΕΕ
- προωθεί και προστατεύει την έμφυλη ισότητα και τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, των μειονοτήτων, των παιδιών και των ηλικιωμένων
- προωθεί την ελευθερία της έκφρασης, της θρησκείας ή των πεποιθήσεων
- ενδυναμώνει την κοινωνία των πολιτών και τη δημοκρατία
- διασφαλίζει την πρόσβαση στη δικαιοσύνη και την αποτελεσματική δικαστική προστασία
- εναντιώνεται στη θανατική ποινή, στα βασανιστήρια και στην εμπορία ανθρώπων
- υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, αναπτύσσοντας ενεργό συνεργασία με χώρες-εταίρους, διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς, καθώς και με ομάδες και ενώσεις σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας
- εισάγει ρήτρες για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλες τις εμπορικές συμφωνίες ή συμφωνίες συνεργασίας με χώρες εκτός ΕΕ