Clár oibre straitéiseach agus treoirlínte polaitiúla
Déantar Coimisinéirí Eorpacha agus Feisirí de Pharlaimint na hEorpa a cheapadh agus a thoghadh ar feadh tréimhse 5 bliana. Roimh thús gach téarma reachtaigh nua, tagann cinn stáit nó rialtais thíortha uile an Aontais le chéile sa Chomhairle Eorpach chun tosaíochtaí polaitiúla oifigiúla an Aontais a leagan síos do na 5 bliana ina dhiaidh sin.
Is iad na tosaíochtaí sin i dteannta a chéile a chuimsítear i gclár oibre straitéiseach an Aontais, rud a chuidíonn chun institiúidí an Aontais a threorú agus a leagann amach conas na tosaíochtaí a bhaint amach. Oibríonn institiúidí an Aontais agus rialtais an Aontais le chéile chun iad a chur i bhfeidhm.
Tugann an clár oibre straitéiseach treoir freisin do thosaíochtaí an Choimisiúin féin dá théarma oifige, agus is é an t-iarrthóir ar Uachtarán an Choimisiúin a leagann amach iad sna treoirlínte polaitiúla. Leis na tosaíochtaí sainaithnítear na príomhbheartais agus na príomhchéimeanna ginearálta atá sé beartaithe ag an gCoimisiún a leanúint chun deimhin a dhéanamh de go mbainfear amach na cuspóirí atá aige.
A luaithe is a leagann an t-iarrthóir ar an Uachtaránacht amach tosaíochtaí an Choimisiúin Eorpaigh, déantar an méid seo a leanas:
- cuirtear i láthair iad os comhair sheisiún iomlánach Pharlaimint na hEorpa
- déantar ráitis mhisin shonracha díobh do gach Coimisinéir is iarrthóir, agus cuirtear faoi bhráid Choistí ábhartha de chuid na Parlaiminte iad.
Ansin, bíonn na treoirlínte polaitiúla ina mbonn do chláir oibre bhliantúla an Choimisiúin. Leagtar amach iontu na tionscnaimh atá beartaithe chun tosaíochtaí an Choimisiúin a chur i gcrích sa 12 mhí atá le teacht.
Cuirtear tús le hullmhú an chláir oibre leis an óráid bhliantúil a thugann Uachtarán an Choimisiúin os comhair sheisiún iomlánach Pharlaimint na hEorpa, ar a dtugtar an t-aitheasc ar Staid an Aontais, agus an Litir Intinne a ghabhann leis.
Leis sin seoltar sraith cainteanna leis an bParlaimint agus le Comhairle an Aontais maidir leis na tosaíochtaí don chéad bhliain eile. Ag an am céanna, éisteann an Coimisiún le tuairimí Choiste Eorpach na Réigiún agus Choiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa.
A luaithe a ghlactar clár oibre an Choimisiúin, eisíonn an Coimisiún, an Pharlaimint agus an Chomhairle dearbhú comhpháirteach maidir le tosaíochtaí an Aontais don bhliain atá le teacht. Ar an gcaoi sin, éascaítear gníomhaíocht ghasta agus cinntítear go mbeidh fócas polaitiúil ann chun na tosaíochtaí sin a bhaint amach.
Chun pleanáil níos fadtéarmaí a éascú, glacann na trí institiúid de chuid an Aontais dearbhuithe comhpháirteacha bliantúla freisin maidir le tosaíochtaí reachtacha don bhliain atá le teacht (le linn an tsainordaithe cúig bliana).
Grafaic faisnéise: An chaoi a socraítear tosaíochtaí an Aontais
Tosaíochtaí eile
I dteannta na dtosaíochtaí thuasluaite, leagann institiúidí eile de chuid an Aontais amach a dtosaíochtaí féin lena dtuairimí a léiriú.
Uachtaránacht Chomhairle an Aontais Eorpaigh
Bíonn Uachtaránacht Chomhairle an Aontais Eorpaigh faoi rialtas éagsúil de chuid an Aontais gach 6 mhí. Is é an ról a bhíonn ag an Uachtaránacht gníomhú mar idirghabhálaí macánta, agus cainteanna sa Chomhairle – i measc thíortha uile an Aontais – maidir le reachtaíocht an Aontais a bhrú chun cinn.
Sainaithníonn gach Uachtaránacht a tacar tosaíochtaí féin. Cinntear na tosaíochtaí de réir shaincheisteanna práinneacha an Aontais ag an am agus is é neartú an Aontais agus a chuid luachanna a chur chun cinn an sprioc fhoriomlán a bhíonn leo.
Tuilleadh eolais faoi thosaíochtaí Uachtaránacht reatha an Aontais
Parlaimint na hEorpa – grúpaí polaitiúla
Baineann formhór mór na 720 Feisire de Pharlaimint na hEorpa le ceann de na 8 ngrúpa pholaitiúla reatha, iad eagraithe de réir páirtí seachas de réir náisiúntachta. Leagann gach grúpa polaitiúil amach a thosaíochtaí féin, lena léirítear na saincheisteanna a mheasann a vótálaithe a bheith ríthábhachtach.
Roimh gach vóta i suí iomlánach, déanann na grúpaí polaitiúla scrúdú ar na tuarascálacha a bhíonn tarraingthe suas ag na coistí parlaiminteacha agus cuireann siad leasuithe síos orthu. An seasamh a ghlacann an grúpa polaitiúil, tagann sé tar éis don ghrúpa plé a dhéanamh. Ní féidir iallach a chur ar Fheisire ar bith vótáil ar bhealach ar leith.