Robert Schuman vocht tijdens de Tweede Wereldoorlog in het Franse verzet en werd door de nazi's gevangen genomen en opgesloten. Voor de oorlog was hij lid van het Frans parlement. Na de oorlog bekleedde hij verschillende hoge functies in Frankrijk en schreef hij de Schuman-verklaring om Europa te verenigen en toekomstige oorlogen te voorkomen.
"De vereniging van Europa kan niet ineens worden verwezenlijkt noch door een allesomvattende schepping tot stand worden gebracht: het verenigd Europa zal moeten worden opgebouwd door middel van concrete verwezenlijkingen, waarbij een feitelijke solidariteit als uitgangspunt zal moeten worden genomen."
Schuman en zijn tijd
Schuman werd geboren als Duitser in Luxemburg, maar kreeg de Franse nationaliteit in 1919, toen Elzas-Lotharingen, waar hij woonde, aan Frankrijk werd teruggegeven. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vroeg de Franse leider in ballingschap Charles de Gaulle Schuman om naar Londen te gaan om lid te worden van zijn regering.
Na de oorlog ging hij opnieuw de nationale politiek in, waar hij een reeks hoge functies bekleedde. Hij onderhandelde over belangrijke verdragen en initiatieven, zoals de Raad van Europa, het Marshallplan en de NAVO, die zorgden voor een nauwere samenwerking binnen de Westerse alliantie en Europa.
Een visie voor Europa
In samenwerking met Jean Monnet heeft hij het internationaal bekende Schumanplan opgesteld. Dit werd gepubliceerd op 9 mei 1950, de dag die nu wordt beschouwd als de geboortedag van de Europese Unie en die elk jaar wordt gevierd als Europadag. Tijdens zijn begeleidende toespraak stelde Schuman voor de productie van kolen en staal, de belangrijkste grondstoffen voor de wapenindustrie, onder een gemeenschappelijk gezag te plaatsen. Het principe hierachter was dat wie geen controle over de productie van kolen en staal had, geen oorlog zou kunnen beginnen.
Robert Schuman legt zijn verklaring af op 9 mei 1950 in Parijs
De verklaring van Robert Schuman op 9 mei 1950 in Parijs
Frankrijk, dat sedert meer dan 20 jaar de voorvechter van een verenigd Europa is geweest, heeft steeds als voornaamste doel voor ogen gehad de vrede te dienen.
Omdat Europa niet tot stand is gekomen, hebben wij de oorlog gekend. Europa kan niet ineens worden verwezenlijkt, noch door een kant-en-klaar plan: het moet worden opgebouwd via concrete verwezenlijkingen, met een feitelijke solidariteit als uitgangspunt. De Franse regering stelt voor de gehele Frans-Duitse productie van kolen en staal te plaatsen onder een gemeenschappelijke Hoge Autoriteit.
Publicaties
Meer over leven en werk van Robert Schuman en over zijn bijdrage aan het Europese project