Bij de EU-begroting gaat het voornamelijk om investeringen. Daarom stelt de EU voor een langere termijn van vijf tot zeven jaar een uitgavenplan vast: het meerjarig financieel kader (MFK). Deze langetermijnbegroting definieert de prioriteiten en grenzen voor de uitgaven van de EU. Het huidige MFK loopt van 2021 tot 2027.
Op de EU-begroting staan allerlei activiteiten, van plattelandsontwikkeling en milieubehoud tot de bescherming van de buitengrenzen en de mensenrechten. Samen met NextGenerationEU helpt het Europees geld de economieën van de EU-landen om uit de coronacrisis te komen. De Commissie, het Parlement en de Raad hebben allemaal inspraak in de EU-begroting, maar het is de Commissie die de begroting moet uitvoeren. Elk jaar evalueert het Europees Parlement de uitvoering van de begroting van het jaar daarvoor en beslist het op aanbeveling van de Raad om al dan niet "kwijting te verlenen" (d.w.z. de uitvoering van de begroting door de Commissie goed te keuren).
Wie beheert het EU-geld?
In de periode 2021-2027 wordt:
- ongeveer driekwart van de middelen door de nationale autoriteiten en de Europese Commissie gezamenlijk uitgegeven (gedeeld beheer)
- ongeveer 18% van de EU-begroting besteed door de Europese Commissie of haar agentschappen en delegaties (direct beheer)
- 8% van de begroting door andere internationale organisaties, nationale agentschappen of niet-EU-landen beheerd (indirect beheer)
- 90% van de middelen voor NextGenerationEU verstrekt via de onder direct beheer staande faciliteit voor herstel en veerkracht, die met een totaal budget van 723,8 miljard euro leningen en subsidies verstrekt voor hervormingen en investeringen in EU-landen
De eindverantwoordelijkheid voor de uitvoering van de begroting ligt bij de Commissie, die ervoor moet zorgen dat elke euro die uitgegeven wordt, ook geregistreerd en verantwoord wordt. Wanneer er onterecht geld is uitbetaald, werkt de Commissie met de desbetreffende EU-landen samen om het geld terug te vorderen. Informatie over transparantie en bescherming van de EU-begroting.
Wie stelt de begroting op?
De begroting wordt door de Commissie, de Raad en het Parlement gezamenlijk beslist. De Commissie dient een ontwerpbegroting in en legt die voor aan de Raad en het Parlement. De Raad en het Parlement kunnen de ontwerpbegroting aanpassen. Worden de Commissie, de Raad en het Parlement het niet eens, dan moeten zij een compromis zien te bereiken.
In de jaarlijkse begroting staan de bedragen die binnen de afgesproken grenzen van het meerjarig financieel kader kunnen worden besteed. Zo kan de EU haar financieringsprogramma's enkele jaren vooruit plannen.
Hoe wordt het geld besteed?
De uitgaven van de EU kunnen in zeven categorieën worden ingedeeld.
EU-begroting voor 2023: belangrijkste uitgaventerreinen
Momenteel gaat het grootste deel van de begroting naar de versterking van de economische, sociale en territoriale cohesie in de Europese Unie. Dankzij de begroting beschikt de EU over aanzienlijke middelen om de ernstige gevolgen van de aanvalsoorlog van Rusland tegen Oekraïne in dat land, maar ook in de zuidelijke buurlanden en de lidstaten te helpen verzachten. De begroting ondersteunt ook het aanhoudende duurzame herstel na de coronapandemie en beschermt en creëert banen. Een groot deel van de begroting is bestemd voor de opbouw van een groener en veerkrachtiger Europa, een succesvolle digitale transitie en het stimuleren van innovatie. Andere uitgaventerreinen zijn onder meer bestrijding van clandestiene migratie, verbetering van de grensbewaking en verhoging van de veiligheid.
Brochure met een overzicht van de MFK-bedragen, berekend in lopende prijzen.
