Als eerste kanselier van de pas opgerichte Bondsrepubliek Duitsland, van 1949 tot 1963, veranderde hij meer dan wie dan ook het aanzicht van Duitsland en de Europese geschiedenis na de Tweede Wereldoorlog. Zoals veel politici van zijn generatie realiseerde Adenauer zich na de Eerste Wereldoorlog dat duurzame vrede alleen gegarandeerd kon worden in een verenigd Europa.
Kolen en staal hebben in het verleden in Europa een verwoestende rol gespeeld als grondstof voor wapens. We hopen dat een gemeenschap voor kolen en staal ons nu zal verenigen.
Adenauer en zijn tijd
Adenauer werd op 5 januari 1876 in Keulen geboren. Hij trouwde met iemand uit een invloedrijke Keulse familie, en werd actief in de politiek. Met al zijn politieke talent nam zijn loopbaan als lid van de katholieke Zentrumspartei een hoge vlucht en in 1917 werd hij burgemeester van Keulen.
Eind jaren 1920 begon de NSDAP (de nazipartij) een lastercampagne tegen Adenauer. In 1933, na de machtsovername door de nazi’s, weigerde Adenauer de stad met hakenkruisvlaggen te versieren voor een bezoek van Hitler. Daarop werd hij ontslagen en werden zijn bankrekeningen bevroren. Na de mislukte aanslag op Hitler in 1944 werd Adenauer gearresteerd en naar de beruchte Gestapo-gevangenis in Brauweiler, bij Keulen, gebracht.
Na de oorlog zette hij zich in voor de nieuwe christendemocratische partij (CDU), die protestanten en katholieken in één partij zou verenigen. In 1949 werd hij de eerste bondskanselier van de Bondsrepubliek Duitsland (West-Duitsland).
Een visie voor Europa
Alles wat Adenauer voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog had meegemaakt, maakte van hem een politiek realist die zich wijdde aan het idee van Europabrede samenwerking. Hij was een groot voorstander van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal die van start ging na de Schumanverklaring van 9 mei 1950 en van het Verdrag over de Europese Economische Gemeenschap, ondertekend in maart 1957.
Konrad Adenauer tijdens zijn toespraak in Metz in 1966
Konrad Adenauer tijdens zijn toespraak in Metz op 2 juli 1966
Als het ons lukt een organisatie te vormen die de Fransen in staat stelt alles te zien wat er op het gebied van de productie van staal en kolen in Duitsland gebeurt, en de Duitsers wat er in Frankrijk gebeurt, dan is deze wederzijdse controle de beste manier om een beleid te voeren dat gebaseerd is op vertrouwen.
Publicaties
Meer over leven en werk van Konrad Adenauer en over zijn bijdrage aan het Europese project.